Έχουμε συνηθίσει τόσο να μιλάμε για την κλιματική κρίση, ως ένα από τα μείζονα προβλήματα της εποχής, βάζοντάς την ως μια ακόμα κουκίδα στη λίστα των κακώς κείμενων της εποχής μας, μαζί με την ακρίβεια, την υπογεννητικότητα, τα δημοσιονομικά προβλήματα κι άλλα πολλά. Μέσα στη συνήθεια όμως, τείνουμε πολλές φορές να ξεχνάμε ότι η συγκεκριμένη κρίση συνεπάγεται με απώλεια ανθρώπινων ζωών, άμεσα και αμετάκλητα. Από το 1980 έως σήμερα 150.000 άνθρωποι στην Ευρώπη έχουν υπάρξει θύματα των αποτελεσμάτων της κλιματικής κρίσης. Το 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέσπισε την 15η Ιουλίου ως ημέρα μνήμης των θυμάτων, αλλά και ως ένα κάλεσμα για άμεση δράση χωρίς άλλες καθυστερήσεις, χωρίς νομοθετήματα που μένουν στα χαρτιά, γιατί κάθε μέρα που περνάει ολόκληροι πληθυσμοί κινδυνεύουν ολοένα και περισσότερο.
.
«Η λέξη που κυριαρχεί ανάμεσα στους πληγέντες της κλιματικής κρίσης είναι η “συντριβή”. Οι άνθρωποι που χάνουν τους συγγενείς τους, το σπίτι τους, ό,τι ένιωθαν πιο οικείο, μετά από μια καταστροφή βιώνουν το απόλυτο κενό», εξηγεί η Πρέσβειρα του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για το Κλίμα, Αλεξάνδρα Πολιτάκη, στην εκδήλωση του EU Climate Pact και του οργανισμού IZNEB για την μνήμη των θυμάτων. «Πολλές φορές, τα θύματα μιας φυσικής καταστροφής μας μεταφέρουν ότι νιώθουν εγκατάλειψη. Ότι η κοινή γνώμη, αλλά και η Πολιτεία, λίγο καιρό μετά το κακό, τους ξεχνούν. Είναι στο χέρι μας να αλλάξει αυτό», συμπληρώνει ο κ. Βαγγέλης Λυγνός, Υπεύθυνος Επιχειρησιακού Συντονισμού και Εκπαίδευσης της Emfasis Non-Profit.
Το πρώτο βασικό στοιχείο λοιπόν, είναι να σταθούμε όλοι, ο καθένας με τον τρόπο του και βεβαίως μέσω συλλογικών δράσεων κοντά σ΄αυτούς τους ανθρώπους τη στιγμή που μας έχουν πιο πολύ ανάγκη. Μια παράμετρος που συχνά δεν συζητιέται, είναι η αντιμετώπιση και η φροντίδα που πρέπει να παρέχεται στους ήδη ψυχικά ασθενείς. Ο Ψυχίατρος και Επιστημονικός Διευθυντής της Obrela.gr, Ορέστης Γιωτάκος, στην εισήγησή του, έκανε λόγο για τα συγκεκριμένα αφανή θύματα των καταστροφών, που βιώνουν εντός τους τις συνέπειες του αφανισμού με τρόπο πολλαπλασιαστικό. «Συχνά ξεχνάμε ότι ανάμεσα στους πληγέντες είναι και ήδη ψυχικά πάσχοντες, οι οποίοι δεν έχουν γερά εργαλεία να αντιμετωπίσουν εκείνο που συνέβη. Ενώ βεβαίως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μια φυσική καταστροφή δημιουργεί ένα ψυχικό τραύμα, ακόμα και στους πλέον υγιείς. Η Πολιτεία και οι θεραπευτές, οφείλουν να είναι εκεί για αυτούς» ανέφερε ο κ.Γιωτάκος.
Οι νέοι άνθρωποι μοιάζουν σήμερα να καταλαβαίνουν την έκταση του προβλήματος. Ολοένα και περισσότεροι ανησυχούν, αλλά και δρουν προς την κατεύθυνση της ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής, μέσα από οργάνωση σε περιβαλλοντικές ομάδες, συχνή ενημέρωση και ενεργή εμπλοκή. «Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι αυξάνεται το ποσοστό των νέων ανθρώπων που φοβούνται να κάνουν παιδιά λόγω του κλιματικού άγχους» υπογράμμισε ο κ. Γιωτάκος. Από την πλευρά της η κα.Πολυτάκη, ενθάρρυνε τους νέους σε δράση, αλλά έδωσε και το στίγμα της περιορισμένης ενημέρωσης: «Αν υποθέσουμε ότι ένας νέος δεν είναι σε κάποια πανεπιστημιακή κοινότητα, ή κοντά σε κάποια οργάνωση της κοινωνίας των Πολιτών, είναι πολύ δύσκολο να ενημερωθεί και να ευαισθητοποιηθεί για αυτά τα θέματα. Γι΄αυτό είναι καίριας σημασίας να έχουμε όσο το δυνατόν πιο εξωστρεφή και συμπεριληπτικά κανάλια επικοινωνίας».
Αναφορικά με τον ρόλο της Πολιτείας, ο κ. Γιωτάκος ξεχώρισε ως πολύ σημαντική την καλλιέργεια εμπιστοσύνης στους φορείς άμεσης δράσης σε περιπτώσεις καταστροφής, λ.χ στην πυροσβεστική και την αστυνομία. Συμπλήρωσε επίσης, ότι η νέα εποχή φέρνει και νέα εργαλεία που θα μπορούσαν να λύσουν ζητήματα συντονισμού και ενθάρρυνε για την υιοθέτησή τους. «Η Τεχνητή Νοημοσύνη και οι αυτοματισμοί είναι εργαλεία που μπορούν να αλλάξουν εντελώς και προς το καλύτερο την επιχειρησιακή διαχείριση των φυσικών καταστροφών τη στιγμή που συμβαίνουν, λύνοντας το μείζον πρόβλημα του σωστού και γρήγορου συντονισμού μεταξύ των φορέων» σημείωσε ο κ. Γιωτάκος.
Όχι μόνο την 15η Ιουλίου λοιπόν, αλλά κάθε μέρα, ο πολίτης καλείται να αναγνωρίσει ότι στο πρόβλημα της κλιματικής κρίσης, είμαστε όλοι σε θέσεις ευθύνης. Η οργάνωση, η συνεργασία, και η συλλογική δουλειά, μπορούν να θέσουν ορισμένα γερά θεμέλια για την ανατροπή της κλιματικής αλλαγής, πριν θρηνήσουμε άλλα θύματα.
