Τρεις δεκαετίες μετά την πρώτη παγκόσμια διάσκεψη για το κλίμα, οι παγκόσμιοι ηγέτες συγκεντρώνονται στη Βραζιλία για την COP30 με ένα ερώτημα να αιωρείται: έχουν αποδώσει οι τόνοι διαπραγματεύσεων, δεσμεύσεων και συμφωνιών ή ο κόσμος απλώς... συζητά ενώ ο πλανήτης καίγεται;
.
Τα στοιχεία δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Από το 1995 οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έχουν αυξηθεί κατά 34%. Η κατανάλωση ορυκτών καυσίμων όχι μόνο δεν μειώθηκε, αλλά ενισχύεται από την αυξανόμενη ενεργειακή ζήτηση της τεχνητής νοημοσύνης και των data centers. Ο πλανήτης προσεγγίζει επικίνδυνα τα όρια θερμικής αύξησης που οι επιστήμονες χαρακτηρίζουν καταστροφικά.
Ο Juan Carlos Monterrey από τον Παναμά τοποθετείται ωμά: «Έχει υπάρξει πρόοδος, αλλά όχι αρκετή για να εξασφαλίσει το μέλλον της ζωής στη Γη». Ο επικεφαλής της UNFCCC Simon Stiell αναγνωρίζει τα κενά, σημειώνοντας όμως ότι χωρίς τη διαδικασία των COP, η ανθρωπότητα θα βρισκόταν σε τροχιά αύξησης θερμοκρασίας κατά 5°C. Σήμερα, οι προβλέψεις δείχνουν κάτω από 3°C — και αυτό παραμένει μια επικίνδυνη πορεία.
Υπάρχουν, ωστόσο, και ενδείξεις αλλαγής: οι επενδύσεις σε καθαρές τεχνολογίες ξεπέρασαν για πρώτη φορά αυτές στα ορυκτά καύσιμα. Η ηλιακή και αιολική ενέργεια καταγράφουν υψηλά ρεκόρ, ενώ οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων εκτινάσσονται. Παρά τις αντιφάσεις πολιτικής — και τη «στροφή πίσω» των ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ — η αγορά δείχνει πλέον να κινείται ταχύτερα από τις κυβερνήσεις.
Η Christiana Figueres, αρχιτέκτονας της Συμφωνίας του Παρισιού, συνοψίζει το νέο σκηνικό: «Η ώθηση δεν προέρχεται πλέον από τα κράτη, αλλά από τη βιομηχανία και την τεχνολογία».
Τριάντα χρόνια μετά, η COP δεν έχει λύσει την κρίση. Αλλά έχει αλλάξει την πορεία της. Το ερώτημα είναι αν αυτό αρκεί.
Πηγή: Reuters
