Δεκάδες ευρωπαϊκά μετοχικά επενδυτικά κεφάλαια έχουν αφαιρέσει φέτος όρους όπως «ESG» ή «sustainable» από τους τίτλους τους, ενόψει της εφαρμογής των κανόνων ονομασίας της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών (ESMA). Η Morningstar προειδοποιεί ότι αυτή η τάση συνιστά «brownwashing», μια στρατηγική που αντί να ενισχύει τη διαφάνεια, οδηγεί σε στροφή μακριά από τις δεσμεύσεις βιωσιμότητας.
.
Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές της ESMA, που ανακοινώθηκαν τον Μάιο του 2024, προβλέπουν ότι οποιοδήποτε fund χρησιμοποιεί όρους όπως «sustainable», «ESG», «impact» ή «transition» στην ονομασία του, πρέπει να επενδύει τουλάχιστον το 80% του ενεργητικού του σε περιουσιακά στοιχεία που συνάδουν με περιβαλλοντικά ή κοινωνικά κριτήρια. Στόχος των κανονισμών είναι να αντιμετωπιστεί το greenwashing και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών. Ωστόσο, πολλοί διαχειριστές κεφαλαίων επιλέγουν να αφαιρέσουν τέτοιους όρους από τις ονομασίες τους αντί να αναδιαρθρώσουν τις επενδυτικές τους στρατηγικές, προκειμένου να αποφύγουν τις αυστηρότερες απαιτήσεις.
Η πρακτική αυτή, που περιγράφεται ως «brownwashing», αποκαλύπτει ότι αρκετοί διαχειριστές προτιμούν να απομακρυνθούν από την ESG ταυτότητα παρά να προσαρμοστούν στις νέες ρυθμιστικές συνθήκες. Αυτό δημιουργεί αβεβαιότητα για τους επενδυτές που είχαν επιλέξει τα συγκεκριμένα προϊόντα λόγω των χαρακτηριστικών βιωσιμότητας, καθώς πλέον τα funds αυτά ενδέχεται να μην τηρούν ούτε καν στοιχειώδεις δεσμεύσεις ESG.
Η Morningstar σημειώνει ότι η αλλαγή ονομασίας χωρίς ουσιαστική αλλαγή χαρτοφυλακίου κλονίζει τη φερεγγυότητα του ESG οικοσυστήματος και εγείρει ερωτήματα για το κατά πόσο οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις καταφέρνουν να μεταμορφώσουν πραγματικά την αγορά. Παράλληλα, η εξέλιξη αυτή υπογραμμίζει μια κεντρική πρόκληση για τις αρχές: οι κανόνες γύρω από την ονομασία των funds δεν αρκούν από μόνοι τους για να αλλάξουν τις επενδυτικές πρακτικές, αν δεν συνοδευτούν από ισχυρότερη εποπτεία και πιθανές νομικές δεσμεύσεις για όσους παραπλανούν εσκεμμένα τους επενδυτές.
Η συζήτηση για το μέλλον της βιώσιμης χρηματοδότησης στην Ευρώπη παραμένει ανοιχτή. Το φαινόμενο του «brownwashing» δείχνει ότι η αγορά δεν προσαρμόζεται πάντα με τον τρόπο που σχεδιάζουν οι ρυθμιστές και ότι η μετάβαση σε μια πραγματικά βιώσιμη επενδυτική κουλτούρα θα είναι πιο περίπλοκη και χρονοβόρα από όσο αρχικά εκτιμήθηκε.
