Στις 25 Νοεμβρίου έχει οριστεί η Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βιας κατά των γυναικών, μια μορφή βίας η οποία έχει χαρακτηριστεί ως η «πιο παλιά και πιο διαδεδομένη αδικία της ανθρωπότητας» από τον Διευθυντή του ΠΟΥ, Δρ Τέντρος Αντάνομ Γκεμπρεγιέσους σε φετινή του δήλωση. Παρότι οι παγκόσμιες προσπάθειες για την δημιουργία ενός στιβαρού πλέγματος προστασίας για τις γυναίκες έχουν ενταθεί τις τελευταίες δεκαετίες, η κατάσταση παραμένει έκρυθμη και οι αριθμοί σοκάρουν. Η τελευταία έκθεση του ΠΟΥ ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας επικαιροποιεί τις εκτιμήσεις του 2018 που δημοσιεύθηκαν το 2021 και αναλύει δεδομένα μεταξύ 2000 και 2023 από 168 χώρες, αποκαλύπτοντας μια σκληρή εικόνα μιας βαθιά παραμελημένης κρίσης και μιας κρίσιμα υποχρηματοδοτούμενης αντίδρασης.
.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκθεση σχεδόν μία στις τρεις γυναίκες, ή περίπου 840 εκατομμύρια παγκοσμίως, έχουν υποστεί βία από τον σύντροφό τους ή σεξουαλική βία κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Το ποσοστό αυτό μάλιστα δείχνει να μην έχει μεταβληθεί καθόλου από το 2000 όπως αναφέρει ο ΠΟΥ.
Μόνο τους τελευταίους 12 μήνες, 316 εκατομμύρια γυναίκες - ή το 11% των γυναικών ηλικίας 15 ετών και άνω - έχουν υποστεί σωματική ή σεξουαλική βία από σύντροφο τους, προσθέτει ο ΠΟΥ σημειώνοντας ότι η πρόοδος στη μείωση της ενδοοικογενειακής βίας είναι εξαιρετικά αργή, με ετήσια μείωση μόλις 0,2% τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Για πρώτη φορά η έκθεση περιλαμβάνει εθνικές και περιφερειακές εκτιμήσεις για τη σεξουαλική βία από πρόσωπα αλλά, πέρα από τον σύντροφο. Σύμφωνα με την έκθεση 263 εκατομμύρια γυναίκες έχουν υποστεί σεξουαλική βία από άλλα πρόσωπα, από την ηλικία των 15 ετών, ένας αριθμός για τον οποίο οι ειδικοί προειδοποιούν ότι δεν αναφέρεται επαρκώς λόγω του στιγματισμού και του φόβου.
Παράλληλα, υπογραμμίζει την πραγματικότητα ότι η βία κατά των γυναικών ξεκινά νωρίς και οι κίνδυνοι παραμένουν καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής. Για παράδειγμα, μόνο τους τελευταίους 12 μήνες, 12,5 εκατομμύρια έφηβες ηλικίας 15-19 ετών -ή το 16%- έχουν υποστεί σωματική και/ή σεξουαλική βία από τον σύντροφό τους.
Η χρηματοδοτική σκοπιά και οι υπηρεσίες υγείας κατά τον ΠΟΥ
Παρά τα αυξανόμενα στοιχεία σχετικά με αποτελεσματικές στρατηγικές για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών, η έκθεση προειδοποιεί ότι η χρηματοδότηση για τέτοιες πρωτοβουλίες καταρρέει - την ώρα που οι ανθρωπιστικές έκτακτες ανάγκες, οι τεχνολογικές αλλαγές και η αυξανόμενη κοινωνικοοικονομική ανισότητα αυξάνουν περαιτέρω τους κινδύνους για εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια.
Για παράδειγμα, το 2022, μόνο το 0,2% της παγκόσμιας αναπτυξιακής βοήθειας διατέθηκε σε προγράμματα που εστίαζαν στην πρόληψη της βίας κατά των γυναικών, και η χρηματοδότηση μειώθηκε περαιτέρω το 2025.
Οι γυναίκες που υφίστανται βία αντιμετωπίζουν ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες, υψηλότερο κίνδυνο να προσβληθούν από σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα και να υποφέρουν από κατάθλιψη. Οι υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας αποτελούν σημαντικό σημείο εκκίνησης για τις επιζώσες, ώστε να λάβουν την υψηλής ποιότητας φροντίδα που χρειάζονται.
Συγκεντρώσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη
Σήμερα σε όλο τον κόσμο καλούνται συγκεντρώσεις για να δοθεί το μήνυμα της εξάλειψης της βίας. Στα καθ΄ημάς, συγκεντρώσεις καλούν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, κόμματα, φορείς της κοινωνίας των πολιτών και συλλογικότητες. Στην Αθήνα, σήμερα στις 17:00 καλεί η AΔEΔY στην Πλατεία Κλαυθμώνος, καθώς και άλλοι φορείς οι οποίοι θα έχουν συγκεντρωθεί μέχρι περίπου τις 18:30, ενώ θα ακολουθήσει πορεία προς το Σύνταγμα. Εκδηλώσεις και συγκεντρώσεις καλούνται και στην επαρχία. Ενδεικτικά από τις πρόσφατες ανακοινώσεις σε: Χανιά, Βόλο, Δράμα, Κομοτηνή.
