Το καλοκαίρι του 2025 έχει σπάσει ήδη ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών. Σύμφωνα με το Κέντρο Κλιματικής Αλλαγής Copernicus, ο Μάιος ήταν ο δεύτερος πιο ζεστός όλων των εποχών και τον Ιούλιο η τάση αυτή φαίνεται να συνεχίζεται. Τελευταία μελέτη της Allianz Trade, δείχνει ότι εκτός από τις φυσικές καταστροφές που προκύπτουν από τους καύσωνες, πρέπει να ληφθεί υπόψιν και η επίπτωση της θερμικής καταπόνησης στην εργασιακή παραγωγικότητα.
.
Σύμφωνα με την μελέτη, η Ευρώπη, οι ΗΠΑ και η Κίνα είναι εκείνες που ήδη φαίνεται να βλέπουν τα αποτελέσματα των υψηλών θερμοκρασιών στην εργασία. Η χώρα μας δεν έλειψε από την συγκεκριμένη μελέτη, μιας και αποδείχθηκε ότι μόνο στην Ελλάδα, από 1 Μαΐου μέχρι 14 Ιουλίου καταγράφηκαν 43 ημέρες με θερμοκρασίες πάνω από 32°C. Μάλιστα, κατά τους ερευνητές, θερμοκρασίες κοντά στους 32°C μειώνουν την παραγωγικότητα έως και 40%, ενώ στις περιπτώσεις καυσώνων (θερμοκρασίες πάνω από 38ο C), παρατηρείται μείωση μέχρι και 66%. Για την Ελλάδα αυτές οι 43 ημέρες θερμικής καταπόνησης, μεταφράζονται σε πτώση του ΑΕΠ κατά 1,1 ποσοστιαία μονάδα, και μειώσεις στη μισθοδοσία κατά 1,7%.
Για να γίνει πιο αντιληπτή η επίδραση, οι αναλυτές αναφέρουν ότι μια ημέρα έντονης ζέστης πάνω από 32ο C, στο πεδίο της οικονομίας αντιστοιχεί με μισή μέρα γενικής απεργίας. Το συγκεκριμένο πρόβλημα, φυσικά, δεν είναι μόνο ελληνικό. Η έρευνα δείχνει τέτοιες θερμοκρασίες προκαλούν μείωση του ΑΕΠ κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες στην Ευρώπη και 0,6 παγκοσμίως. Χαρακτηριστικό είναι και το εύρημα του οργανισμού Lancet Countdown, ότι το 2021 χάθηκαν 470 δισεκατομμύρια πιθανές ώρες εργασίας εξαιτίας των υπερυψηλών θερμοκρασιών.
Στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί και η ανάλυση του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας FAME Lab του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σχετικά με την συσχέτιση των θανατηφόρων εργατικών δυστυχημάτων και της θερμικής καταπόνησης. Η ανάλυση αυτή αναμένεται να δημοσιευθεί το επόμενο διάστημα και ρίχνει φως στα δυστυχήματα που συνέβησαν στην Ελλάδα κατά τα έτη 2023-2024.
Η ανάλυση εκπονήθηκε από το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας FAME Lab του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και αναμένεται να δημοσιευθεί επίσημα το προσεχές διάστημα. Ο Δρ Ανδρέας Φλουρής, καθηγητής Φυσιολογίας και διευθυντής του Εργαστηρίου, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης ανέφερε σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι η έρευνα αποτυπώνει μια εκτόξευση των εργατικών ατυχημάτων στη χώρα μας, ενώ «φωτίζει» και την επίδραση των θερμοκρασιών μέσω του δείκτη ΘΥΒΜΑΣ (Θερμοκρασία Υγρού Βολβού και Μαύρου Σφαιριδίου) ο οποίος λαμβάνει υπόψη του και την υγρασία, την ακτινοβολία του ήλιου καθώς και τον άνεμο.
Σύμφωνα με τον Δόκτορα, τον Ιούλιο γίνεται το 14% των θανατηφόρων ατυχημάτων, περισσότερα από κάθε άλλο μήνα και σχεδόν τετραπλάσια από εκείνα του Ιανουαρίου. Συνολικά, το καλοκαίρι γίνεται το ένα στα τρία θανατηφόρα ατυχήματα. Παράλληλα, μέτρησαν ότι όταν η μέση μηνιαία τιμή του δείκτη ΘΥΒΜΑΣ είναι έως 21 ° C, δηλαδή όταν το περιβάλλον είναι δροσερό, έχουμε περίπου 16 θανατηφόρα ατυχήματα ανά μήνα. Όταν το εργασιακό περιβάλλον γίνεται σχετικά ζεστό (δηλαδή ΘΥΒΜΑΣ μεταξύ 22 ° C και 27 ° C), τα θανατηφόρα ατυχήματα αυξάνονται σε 20 ανά μήνα. Τέλος, όταν ο δείκτης ΘΥΒΜΑΣ ξεπερνά τους 28 ° C, το όριο που διεθνώς θεωρείται «υψηλού κινδύνου», οι θάνατοι αυξάνονται ραγδαία: κάθε ένας βαθμός αύξησης του ΘΥΒΜΑΣ (μέση μηνιαία τιμή) συνοδεύεται από 12% επιπλέον θανατηφόρα περιστατικά.
Σχετικά με το κόστος του φαινομένου, ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΟΣΕΤΕΕ), Δρ Στοϊμενίδης, τονίζει ότι «η ανθρώπινη ζωή δεν κοστολογείται. Αλλά ακόμη και με στενά οικονομικούς όρους, το κόστος ενός θανατηφόρου ατυχήματος (αποζημιώσεις, απώλεια παραγωγικότητας, κοινωνική ασφάλιση) ξεπερνά κατά πολύ την επένδυση σε σκιερά στέγαστρα, ανεμιστήρες ή διαλείμματα. Σε συνέχεια αυτού, ο Δρ Φλουρής αναφέρει ότι πρόσφατες αναλύσεις του Διεθνούς Οργανισμού για την Εργασία δείχνουν ότι κάθε ευρώ που επενδύεται στην πρόληψη της θερμικής καταπόνησης αποδίδει 1.2‑1.4 ευρώ σε αύξηση της παραγωγικότητας και ακόμη περισσότερα σε αποφυγή ζημιών.