Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενέκριναν την ετήσια αναβολή εφαρμογής του ευρωπαϊκού νόμου κατά της αποψίλωσης των δασών, ανοίγοντας τον δρόμο ώστε η καθυστέρηση να τεθεί και επίσημα σε ισχύ. Η απόφαση έρχεται μετά από έντονες πιέσεις της βιομηχανίας και ανησυχίες ότι τα ψηφιακά συστήματα που απαιτούνται για την εφαρμογή του κανονισμού δεν είναι ακόμη έτοιμα.
.
Ο κανονισμός, ο πρώτος παγκοσμίως του είδους του, προβλέπει την απαγόρευση εισαγωγών στην ΕΕ προϊόντων που συνδέονται με αποψίλωση δασών, όπως κακάο, φοινικέλαιο, καφές, σόγια και βοδινό κρέας. Οι εξαγωγείς προς την ευρωπαϊκή αγορά θα υποχρεώνονται να καταθέτουν δηλώσεις δέουσας επιμέλειας, αποδεικνύοντας ότι τα προϊόντα τους δεν έχουν συμβάλει στην καταστροφή δασικών εκτάσεων.
Αν και ο νόμος είχε αρχικά προγραμματιστεί να εφαρμοστεί από τον Δεκέμβριο του 2024 και αποτελούσε βασικό πυλώνα της ευρωπαϊκής πράσινης στρατηγικής, η Κομισιόν είχε ήδη αποφασίσει μία πρώτη αναβολή. Ωστόσο, η αντίδραση από επιχειρήσεις και εμπορικούς εταίρους – μεταξύ των οποίων η Βραζιλία, η Ινδονησία και οι Ηνωμένες Πολιτείες – δεν κάμφθηκε, με τις χώρες αυτές να υποστηρίζουν ότι το κόστος συμμόρφωσης θα πλήξει σοβαρά τις εξαγωγές τους προς την Ευρώπη.
Με βάση το αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα, οι μεγάλες επιχειρήσεις θα κληθούν να συμμορφωθούν από τις 30 Δεκεμβρίου 2026, ενώ οι μικρότερες εταιρείες, με κύκλο εργασιών κάτω των 10 εκατ. ευρώ στα επηρεαζόμενα προϊόντα, θα έχουν περιθώριο έως τις 30 Ιουνίου 2027. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε εισηγηθεί δεύτερη αναβολή τον Σεπτέμβριο, επικαλούμενη τεχνικά ζητήματα και ελλείψεις στα πληροφοριακά συστήματα που θα στηρίξουν τους ελέγχους.
Η καθυστέρηση, πάντως, έχει προκαλέσει αντιδράσεις και από την άλλη πλευρά. Μεγάλοι όμιλοι τροφίμων, όπως οι Nestlé, Ferrero και Olam Agri, έχουν προειδοποιήσει ότι οι συνεχείς αναβολές υπονομεύουν την αξιοπιστία της ευρωπαϊκής πολιτικής για την προστασία των δασών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕ, περίπου το 10% της παγκόσμιας αποψίλωσης συνδέεται με την κατανάλωση εισαγόμενων προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά.
Η απόφαση αναδεικνύει τη δυσκολία ισορροπίας ανάμεσα στις φιλοδοξίες ESG και βιωσιμότητας της Ένωσης και στις πιέσεις της διεθνούς εμπορικής πραγματικότητας. Για τις επιχειρήσεις και τους επενδυτές, το μήνυμα παραμένει διττό: η κατεύθυνση της πολιτικής δεν αλλάζει, αλλά ο χρόνος προσαρμογής επιμηκύνεται, μεταθέτοντας για αργότερα ένα από τα πιο φιλόδοξα εργαλεία της ΕΕ για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας αποψίλωσης.
Πηγή: Reuters
