Ισχυρό σήμα κινδύνου εκπέμπει η Ενδιάμεση Έκθεση του Δημοσιονομικού Συμβουλίου Κύπρου για το 2025, προειδοποιώντας ότι η χώρα ενδέχεται να βρεθεί αντιμέτωπη με δαπάνες που ξεπερνούν τα €3,4 δισ. τα επόμενα χρόνια, ως αποτέλεσμα της κλιματικής κρίσης και της αδράνειας στην υλοποίηση των σχετικών υποχρεώσεων.
.
Το Συμβούλιο τονίζει ότι η καθυστέρηση στη λήψη μέτρων και η απουσία προγραμματισμένων προβλέψεων ενδέχεται να μετατρέψουν το πρόβλημα σε σοβαρό δημοσιονομικό κίνδυνο, με άμεσες επιπτώσεις στη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών.
Το ΔΣΚ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την ανθεκτικότητα των δημόσιων οικονομικών έναντι των αυξανόμενων δαπανών που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, καλώντας σε άμεσες θεσμικές και προγραμματικές παρεμβάσεις.
Ζητά τη διατήρηση της αυστηρής στάσης έναντι των Συμπληρωματικών Προϋπολογισμών, οι οποίοι, όπως αναφέρει, αποτελούν διαχρονική αδυναμία του δημοσιονομικού σχεδιασμού, ιδιαίτερα υπό το νέο πλαίσιο Κανόνων Οικονομικής Διακυβέρνησης (ΚΟΔ).
Τονίζει παράλληλα, την ανάγκη για ενίσχυση του αρχικού προγραμματισμού δαπανών και καθοδήγηση των κρατικών φορέων για συνεπή μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό με δεσμευτικά τριετή Μεσοπρόθεσμα Δημοσιονομικά Πλαίσια (ΜΔΠ).
Ιδιαίτερη ανησυχία εκφράζεται για την αδυναμία ένταξης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στους δημοσιονομικούς σχεδιασμούς. Το Συμβούλιο επισημαίνει την ανάγκη πλήρους καταγραφής των δυνητικών και αναδυόμενων δαπανών που συνδέονται με την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), την ψηφιακή μετάβαση και την άμβλυνση του φυσικού ρίσκου.
Χωρίς έγκαιρη ενσωμάτωσή τους στους προϋπολογισμούς, προειδοποιεί για ενδεχόμενη εκτροπή της δημοσιονομικής τροχιάς τα επόμενα έτη.
Αναφερόμενο στα καταστροφικά γεγονότα του Ιουλίου στην Ορεινή Λεμεσό, το Συμβούλιο τονίζει ότι η ανάγκη για ενίσχυση υποδομών και θωράκιση απέναντι στις φυσικές καταστροφές δεν μπορεί πλέον να θεωρείται απρόβλεπτη.
Ειδική μνεία γίνεται στην ανάγκη πρόβλεψης σχετικών κονδυλίων στους ετήσιους προϋπολογισμούς και τα ΜΔΠ, καθώς το κόστος από ακραία περιβαλλοντικά φαινόμενα εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα €3,4 δισ. τα επόμενα χρόνια.
Παράλληλα, στηλιτεύεται η ανεπαρκής πρόοδος της χώρας στην υλοποίηση της Πράσινης Ατζέντας, καθώς και η καθυστέρηση έναντι των ευρωπαϊκών υποχρεώσεων όπως η εφαρμογή του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών ΙΙ (ΣΕΔΕ ΙΙ) και του Κανονισμού Επιμερισμού Προσπαθειών (ESR), ιδιαίτερα στους τομείς των κτηρίων και αποβλήτων. Σημειώνεται ότι ο δείκτης προστασίας από τον φυσικό κίνδυνο παραμένει χαμηλός, με σοβαρές επιπτώσεις για την ασφάλεια ανθρώπων, φύσης και περιουσιακών στοιχείων.
Επιπρόσθετα, επισημαίνεται η ανάγκη ενίσχυσης της ασφαλιστικής κάλυψης για φυσικές καταστροφές και αντιμετώπισης του αυξανόμενου τραπεζικού κόστους κινδύνου για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, το οποίο ήδη επηρεάζει περίπου το 20% των χαρτοφυλακίων.
Το Συμβούλιο καλεί σε άμεσο, κοστολογημένο και χρονοπρογραμματισμένο σχεδιασμό των δημόσιων πολιτικών, τονίζοντας πως οι καθυστερήσεις οδηγούν σε σωρευτικό δημοσιονομικό κόστος.
Πηγή: stockwatch.cy
