Τρία από τα μεγαλύτερα επενδυτικά σχήματα στις ΗΠΑ - η BlackRock, η Vanguard και η State Street - χρησιμοποιούν εδώ και καιρό την κυριαρχία τους στα παθητικά επενδυτικά κεφάλαια για να εξαναγκάσουν τις εταιρείες να συμμορφωθούν με το σύνολο των περιβαλλοντικών, κοινωνικών πολιτικών και πολιτικών διακυβέρνησης . Η κυριαρχία τους, ωστόσο, μπορεί να πλησιάζει στο τέλος της, καθώς οι φορείς επιβολής του νόμου στην Αμερική αφυπνίζονται για τις απειλές που οι« τρεις μεγάλοι» φέρουν για τους επενδυτές και την οικονομία.
Σε επιστολή της 4ης Αυγούστου προς τον διευθύνοντα σύμβουλο της BlackRock Larry Fink, 19 γενικοί εισαγγελείς των πολιτειών διερωτήθηκαν πώς η υποστήριξη της εταιρείας για το ESG συνάδει με τα καθήκοντα που έχει αναλάβει έναντι των επενδυτών. Οι γενικοί εισαγγελείς έθεσαν συγκεκριμένα το ερώτημα αν η «συντονισμένη συμπεριφορά της BlackRock με άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα« -δηλαδή τους δύο άλλους επενδυτικούς γίγαντες- για τη δαιμονοποίηση της βιομηχανίας πετρελαίου και φυσικού αερίου εγείρει πιθανά θέματα αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας.
Οι γενικοί εισαγγελείς ερευνούν ένα σημαντικό θέμα, αλλά υπάρχει ένα πολύ πιο ανησυχητικό ερώτημα που πρέπει να διερευνήσουν: Γιατί οι τρεις μεγάλοι ακολουθούν αυτές τις πολιτικές στο ίδιο μήκος κύματος; Γιατί κανένα ίδρυμα στον κλάδο των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, εκτός -το Strive Asset Management- δεν έχει επιλέξει να θέσει τον επενδυτή πρώτα, δίνοντας προτεραιότητα στο κέρδος έναντι των κοινωνικών ζητημάτων; Η φαινομενική απάντηση εγείρει ανησυχίες πολύ πέρα από τη συμπαιγνία των Μεγάλων Τριών κατά του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.
Μέσω της διαχείρισης των παθητικών επενδύσεων που διαχειρίζονται, οι εταιρείες αυτές κατέχουν συλλογικά τα μεγαλύτερα μπλοκ ψήφων για το σύνολο σχεδόν του S&P 500. Μεταξύ αυτών, ελέγχουν ένα κυρίαρχο μερίδιο της αγοράς των διαπραγματεύσιμων αμοιβαίων κεφαλαίων ή ETF, καθώς και των περισσότερων συμμετεχόντων σε σχεδόν κάθε άλλη αγορά. Δύο από τις τρεις (η BlackRock και η State Street) είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες, και έτσι τα στελέχη τους αποκαλύπτουν ενόρκως στις τακτικές ομοσπονδιακές καταθέσεις τους θεσμικούς μετόχους τους. Σε αυτά τα έγγραφα, μας λένε τακτικά όχι μόνο τι κατέχουν, αλλά και σε ποιον ανήκουν.
Η απάντηση μοιάζει με ατάκα: Οι τρεις μεγάλοι ανήκουν ο ένας στον άλλον και στους εαυτούς τους.
Ξεκινήστε με τη Vanguard: Είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος της BlackRock και της State Street. Μαζί, οι τρεις Μεγάλες κατέχουν άμεσα περίπου το 19% της BlackRock και το 22% της State Street. Οι εταιρείες κατέχουν επίσης τον έλεγχο πολλών από τους άλλους θεσμικούς μετόχους που κατέχουν μετοχές τους. Μετά τη συμπερίληψη αυτών των συμμετοχών, οι Big Three ελέγχουν αθροιστικά -αν και έμμεσα- όχι λιγότερο από το 32% των μετοχών της BlackRock και το 42% των μετοχών της State Street.
Η σημερινή σχέση των τριών μεγάλων εταιρειών εξηγεί γιατί καμία από αυτές δεν αποστασιοποιείται από το ESG. Δεν μπορούν, επειδή δεν είναι ανεξάρτητοι παράγοντες. Οι λίγοι άλλοι πραγματικά ανεξάρτητοι δρώντες στο σύστημα -όπως η Fidelity- βρίσκονται σε ιδιωτική ιδιοκτησία και ελέγχονται από οικογένειες αρκετά πλούσιες ώστε να δίνουν άλλη προτεραιότητα έναντι της παραγωγικότητας. Ομοίως, η ιδιοκτησία και ο έλεγχος εξηγούν γιατί κανένας άλλος σημαντικός παίκτης στην αμερικανική βιομηχανία χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών δεν αθετεί και δεν προκαλεί τους επενδυτικούς γίγαντες.
Κανένας ουσιαστικός ανταγωνισμός δεν υφίσταται εντός του ESG, επειδή κάτω από τη μύτη των αντιμονοπωλιακών μας ρυθμιστικών αρχών οι τρεις μεγάλοι έχουν αποκτήσει κοινό έλεγχο ο ένας πάνω στον άλλον και σχεδόν σε κάθε πιθανό ανταγωνιστή. Αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να διορθωθεί μόνο με διερευνητικές επιστολές ή με δίκες για συγκεκριμένο κλάδο. Αντιμετωπίζουμε τώρα το αρχικό πρόβλημα για το οποίο το Κογκρέσο έγραψε τους αμερικανικούς αντιμονοπωλιακούς νόμους για να αντιμετωπίσει - συντονισμένη ιδιοκτησία των πάντων από συγκεντρωμένες κλίκες που επιδιώκουν τις δικές τους προτεραιότητες εις βάρος του κοινού καλού.
