ESG+Stories

Η αξιοποίηση μιας Αριστοτελικής Ευδαιμονικής αντίληψης για το ESG

Γιάννης Έξαρχος, Chief Sustainability Officer at JE Consulting Group.
Η αξιοποίηση μιας Αριστοτελικής Ευδαιμονικής αντίληψης για το ESG

Η Βιωσιμότητα είναι ένας επαναστατικός δρόμος που άνοιξε ο Αριστοτέλης, ο οποίος περιέγραψε την Ευδαιμονική του ευτυχία ως μια έννοια της εταιρικής πρακτικής σήμερα, και όχι απλώς ως έναν στόχο των Ηνωμένων Εθνών.

Στην «Πολιτεία» του Πλάτωνα, οι ανθρώπινες σκέψεις πάντα προσέγγιζαν αυτή την ουτοπία κάθε φορά που η πραγματικότητα οδηγούσε τους ανθρώπους σε αδιέξοδο. Σε αυτή την ουτοπία μιας βιώσιμης «Πολιτείας», οι κοινωνίες (S) και ο φυσικός τους κάτοικος (E) όπου ζουν και αναπτύσσονται, κατασκευάζουν ένα ενιαίο και ευθυγραμμισμένο σύστημα, oικοσύστημα το οποίο καθοδηγείται από ένα και μόνο παγκόσμιο παράδειγμα και αρχή. Τη βιωσιμότητα.

Στη σύγχρονη εποχή μας, οι επιχειρήσεις πρέπει να ευθυγραμμιστούν και να ανταποκριθούν στους κανόνες της νέας διακυβέρνησης (G) και να συμπεριλάβουν στο σύστημα των εταιρικών αξιωμάτων τους, στο οποίο εμπλέκονται, τη συλλογική παρουσία δημιουργώντας μια νέα κανονικότητα, την «κοινότητα» του ESG. Η εταιρική δράση, μαζί με τους συντελεστές της, εργαζόμενοι, πελάτες, μέτοχοι, κυβέρνηση και περιβάλλον, θα αυξηθεί εκθετικά, τόσο σε ποσότητα όσο και σε ποιότητα, αλλά πάνω απ' όλα θα γίνει αλληλένδετη και σύνθετη με το «Ευ Επιχειρείν» και θα συνεχίσει να επηρεάζεται από την παγκοσμιοποίηση και τη βιωσιμότητα.

Το ήθος, η ηγεσία, η υπευθυνότητα και η εταιρική αριστεία θα αποτελούν πάντα την πνευματική ιδιοκτησία και τα πνευματικά δικαιώματα της Ελλάδας. Επομένως, η ελπίδα θα διατηρηθεί στο εταιρικό μας ταξίδι με τη βοήθεια παραγόντων ESG. Η Ευδαιμονία είναι μια ελληνική λέξη που μεταφράζεται κυριολεκτικά στην κατάσταση ή την προϋπόθεση του «καλού πνεύματος» και η οποία συνήθως μεταφράζεται ως «ευτυχία» ή «ευημερία».

Στα έργα του Αριστοτέλη, η ευδαιμονία ήταν ο όρος για το υψηλότερο ανθρώπινο αγαθό και ο στόχος αυτής της πρακτικής φιλοσοφίας, συμπεριλαμβανομένης της ηθικής και της πολιτικής φιλοσοφίας, είναι να εξετάσει και να βιώσει τι πραγματικά είναι αυτή η κατάσταση και πώς μπορεί να επιτευχθεί. Επομένως, είναι μια κεντρική έννοια στην αριστοτελική ηθική και την επακόλουθη ελληνιστική φιλοσοφία, μαζί με τους όρους αρετή, που συχνά μεταφράζεται ως αριστεία.

Η τρέχουσα συζήτηση γύρω από το πιο κοινό ακρωνύμιο στην αγορά μας «ESG» καθιστά επιτακτική την κατανόηση στο τι πραγματικά αντιπροσωπεύει και μας οδηγεί στο να συμπεράνουμε πως το ESG είναι εξαιρετικά σημαντικό αλλά και τίποτα το ιδιαίτερο.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό επειδή είναι κρίσιμο για τη μακροπρόθεσμη αξία και επομένως, κάθε επαγγελματίας ή ακαδημαϊκός θα πρέπει να το παίρνει στα σοβαρά και όχι μόνο όσοι έχουν τον όρο «ESG» στον τίτλο εργασίας τους. Δεν είναι τίποτα το ιδιαίτερο, καθώς δεν είναι ούτε καλύτερο ούτε χειρότερο από άλλα άυλα περιουσιακά στοιχεία που δημιουργούν μακροπρόθεσμη αξία και δημιουργούν θετικές εξωτερικές επιπτώσεις για την ευρύτερη κοινωνία, όπως η ποιότητα της διοίκησης, η εταιρική κουλτούρα και η καινοτόμος ικανότητα.

Οι συνέπειες αυτή της κριτικής σκέψης σήμερα, όπως προβληματίστηκαν πολύ εύστοχα και αναδείξανε σε πρόσφατο άρθρο τους «Αναζητώντας την ψυχή των ESG» δύο εκπρόσωποι των επιχειρήσεων αλλά και της πολιτικής στρατηγικής, για την ουσία των ESG σήμερα, ο κ. Παναγιώτης Κακολύρης (COO-SOCIALDOO & Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκού Δικτύου πολιτικών Ιδρυμάτων) και η κ. Ρηνέτα Μήτση (Corporate Affairs & Sustainability Director, Goody’s-everest Group) https://www.esgstories.gr/business-esg/ anazitontas-tin-psyhi-ton-esg-mia-dipli-anagnosi-tis-biosimotitas-me-anthropini-matia

κατά την δική μας άποψη είναι:

1. Οι εταιρείες δεν πρέπει να επαινούνται περισσότερο για τη βελτίωση της απόδοσής τους στο ESG από άλλα άυλα περιουσιακά στοιχεία. Θέλουμε εξαιρετικές εταιρείες, όχι μόνο εταιρείες που είναι εξαιρετικές στο ESG.

2. Οι επενδυτές που κάνουν greenwashing σωστά λογοδοτούν. Το ίδιο όμως πρέπει να κάνουν και άλλοι επενδυτές που δεν «τηρούν τα λόγια τους» όπως, τα ενεργά διαχειριζόμενα κεφάλαια-Active Asset Management, που είναι πιο κοντά σε δείκτες,  ή συστηματικά υποαποδίδουν από αυτούς. Οι πελάτες μη ESG κεφαλαίων αξίζουν την ίδια προστασία με τους πελάτες ESG κεφαλαίων.

3. Οι επαγγελματίες δεν πρέπει να βιάζονται στο να κάνουν κάτι ιδιαίτερο για τους παράγοντες ESG που δεν θα έκαναν και για άλλους παράγοντες αξίας όπως, η απαίτηση κάθε εταιρείας να συνδέει την αμοιβή των στελεχών με την απόδοση ή η μείωση των σύνθετων άυλων περιουσιακών στοιχείων σε απλές ποσοτικές μετρήσεις.

4. Πολλές από τις αντιπαραθέσεις γύρω από το ESG γίνονται αμφισβητήσιμες όταν τις βλέπουμε ως ένα σύνολο μακροπρόθεσμων παραγόντων αξίας και δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι αξιολογήσεις ESG δεν συσχετίζονται τέλεια, επειδή είναι θεμιτό στο να έχουμε διαφορετικές απόψεις για την ποιότητα των άυλων περιουσιακών στοιχείων μιας εταιρίας. Δεν χρειάζεται λοιπόν να εμπλακούμε σε διαμάχες γύρω από το ESG, ούτε να πολιτικοποιούμε τα ζητήματα του, επειδή λογικοί άνθρωποι μπορούν να διαφωνήσουν για το πόσο σημαντικό είναι ένα χαρακτηριστικό για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία μιας εταιρίας. Συνεπώς, ένα μοναδικό εταιρικό ESG PathTM είναι μάλλον προτιμότερο, χωρίς τις απόλυτες αξιολογήσεις, καθώς το ταξίδι είναι η πρόοδος, η επίτευξη και η αξιοποίηση μιας αριστοτελικής ευδαιμονικής αντίληψης για την εταιρική επιτυχία.

Η σχέση λοιπόν κέρδους και κοινωνικής ευθύνης σήμερα γεννά διάφορα ερωτήματα διότι οι επιχειρηματίες δεν είναι απαραίτητα οι καταλληλότεροι για να χαράξουν κοινωνική πολιτική ούτε οι καλύτεροι για να κρίνουν τι είναι καλύτερο για την κοινωνία και ο έντονος ανταγωνισμός από τις εταιρίες δεν αφήνει πολύ χρόνο στους επιχειρηματίες να ασχοληθούν σοβαρά και συστηματικά με τα μεγάλα ζητήματα της «κοινωνικής ευτυχίας και ευημερίας».

Πιστεύουμε ότι κάθε επιχείρηση πρέπει να βρει τον δικό της δρόμο προς την επιτυχία και την ανάπτυξη, αλλά πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη τον Αριστοτέλη, ο οποίος είπε ότι «σε κάθε πράξη υπάρχει μια υπερβολή, ένα έλλειμμα και ο μέσος όρος». Αυτό που είναι σωστό για κάθε κατάσταση δεν είναι το αποτέλεσμα κάποιου τυφλού κανόνα και ούτε ορίζεται προσθέτοντας τα δύο

άκρα και διαιρώντας δια του δύο, αλλά ορίζεται από τη λογική και τη σύνεση. Το ESG θα μπορούσε να συνοψυστεί ώς «Ένα ταξίδι Αρετής & Εταιρικού Έργου».

ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΗ