Ο ρόλος του ESG στην καταπολέμηση των fake news
Ένα από τα (πολλά) παράδοξα της εποχής μας είναι ότι, παρόλο που έχουμε μεγαλύτερη πρόσβαση στην πληροφορία από ποτέ, υπάρχει μια γενική αίσθηση ότι είμαστε όλο και λιγότερο ενημερωμένοι. Κι αυτό γιατί η υπερφόρτωση πληροφορίας που βιώνουμε όλοι καθημερινά μπορεί να προκαλέσει εκνευρισμό και έχει συχνά το αντίθετο αποτέλεσμα: την άρνηση για την ενεργή αναζήτηση της αλήθειας.
Παράλληλα – και ίσως σε απόλυτη σύνδεση με το φαινόμενο αυτό – παρατηρούμε μια ολοένα και μεγαλύτερη τάση των ανθρώπων να υιοθετούν με ευκολία fake news – δηλαδή σκόπιμα κατασκευασμένες “ειδήσεις”, που διαδίδονται κατά κανόνα μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με σκοπό την παραπλάνηση.
Τα fake news μπορεί να βλάψουν δραματικά τη φήμη μιας επιχείρησης, πλήττοντας ακόμα και την οικονομική της βιωσιμότητα, γεγονός που απαιτεί από τις επιχειρήσεις να έχουν δημιουργήσει εγκαίρως το απαραίτητο πλαίσιο και να διαθέτουν τα εργαλεία για την αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων. Συνήθως τα εργαλεία αυτά εντάσσονται στα πλάνα και τους μηχανισμούς αντιμετώπισης κρίσεων, από τους οποίους αντλείται και η σχετική μεθοδολογία.
Καλά όλα αυτά, αλλά τι γίνεται στην πράξη;
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες η ένταση αλλά και η ανθεκτικότητα του φαινομένου των fake news απαιτεί ολοένα και περισσότερη προσπάθεια, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη την αυξανόμενη δυσκολία να επηρεαστεί μια διαμορφωμένη αντίληψη, ακόμα και αφού μια εταιρία έχει προσφέρει τις απαραίτητες αποδείξεις. Στο άρθρο How to Counter Fake News που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Harvard Business Review, οι συγγραφείς προτείνουν στις εταιρίες να λειτουργούν προδραστικά ώστε να διασφαλίζουν την αξιοπιστία τους μέσα από πρακτικές διαφάνειας και λογοδοσίας. Επιπλέον, αναδεικνύουν τη σημασία της ύπαρξης ενός ενεργού δικτύου «συμμάχων» - ειδικών, συνεργατών, ακόμα και πελατών – οι οποίοι στην κρίσιμη ώρα θα λειτουργήσουν ως πομποί μετάδοσης της αληθινής πληροφορίας, προκειμένου να αναχαιτιστεί γρήγορα και αποτελεσματικά η διάδοση των fake news.
Με την ολοένα και αυξανόμενη χρήση του ΑΙ στον τομέα της πληροφόρησης, ο ρόλος του ESG στην καταπολέμηση των fake news γίνεται ιδιαίτερα σημαντικός. Και είναι σημαντικός, γιατί σε αυτού του είδους τις περιπτώσεις η – συχνά ενοχλητική - σχολαστικότητα, η εμμονή στη λεπτομέρεια και την επαλήθευση και η εξαντλητική παράθεση στοιχείων από την οποία χαρακτηρίζεται η άχαρη διαδικασία του ESG reporting, ίσως αποτελεί ακριβώς αυτό που χρειάζεται ώστε να ενισχυθεί η αξιοπιστία μιας εταιρίας. Γιατί, όσα περισσότερα ελεγμένα και επαληθεύσιμα ESG στοιχεία δημοσιεύει μια εταιρία, «ταΐζοντας» με τα δικά της data τα LLMs, τόσο περισσότερο διασφαλίζει ότι οι «δαιμόνιοι» ΑΙ agents που θα επιστρατεύσει ο οποιοσδήποτε για να διαπιστώσει εάν το τυχαίο δημοσίευμα ή το social media post που διαβάζει είναι αληθινό, θα παρουσιάσουν την αλήθεια. Επιπλέον, εργαλεία όπως το double materiality και η διαδικασία του stakeholder engagement βοηθούν μια εταιρία να «γειώνεται» καλύτερα στην κοινωνική πραγματικότητα, και να επενδύει ενεργά στη δημιουργία ενός υγιούς οικοσυστήματος, το οποίο ανά πάσα ώρα και στιγμή θα επιβεβαιώσει και θα υποστηρίξει τους (αληθείς) ισχυρισμούς της. Και όσο πιο μεγάλο είναι αυτό το οικοσύστημα, τόσο πιο δυνατή θα γίνεται η φωνή του ενάντια στις σειρήνες των fake news.
Αν αναλύσει κανείς σχολαστικά την μεθοδολογία του ESG, πιθανότατα θα ανακαλύψει και άλλους πολλούς τρόπους με τους οποίους μπορεί να συμβάλλει στην καταπολέμηση των fake news. Αυτό συμβαίνει γιατί στην ουσία μέσα από το ESG οι επιχειρήσεις εμπλουτίζουν το λεξιλόγιό τους, αποκτώντας πρόσβαση σε στοιχειοθετημένα επιχειρήματα που τους επιτρέπουν να μιλήσουν για τον εαυτό τους με μια νέα γλώσσα, πέραν της αυστηρά οικονομικής που χρησιμοποιούσαν μέχρι τώρα.
Φαίνεται ότι αυτό θα γίνεται ολοένα και πιο σημαντικό, αφού σύμφωνα με το 2025 Edelman Trust Barometer | Edelman, σχεδόν το 70% του πληθυσμού παγκοσμίως θεωρεί ότι οι ηγεσίες των επιχειρήσεων λένε ψέματα και παραπλανούν σκοπίμως το κοινό με ψευδείς πληροφορίες και υπερβολές. Η ευθύνη των ηγεσιών των εταιριών είναι να αποδεικνύουν με κάθε ευκαιρία ότι αυτό δεν ισχύει και σε αυτή την προσπάθεια το ESG μπορεί να αποτελέσει ένα πολύτιμο εργαλείο. Από την άλλη, η ευθύνη των ανθρώπων του sustainability είναι να διασφαλίσουν ότι το εργαλείο αυτό θα χρησιμοποιηθεί σωστά για να ενισχύσει το narrative μιας επιχείρησης, χωρίς greenwashing και υπερβολές, και με απώτερο στόχο την ενίσχυση της εμπιστοσύνης που αποτελεί το σκληρό νόμισμα της εποχής μας.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στα πλαίσια του Αφιερώματος για την Εταιρική Διακυβέρνηση και το Εργασιακό Περιβάλλον.
