Η γαλλική κρατική τράπεζα ανάπτυξης Bpifrance προχώρησε στην πρώτη ευρωπαϊκή έκδοση ομολόγου αφιερωμένου αποκλειστικά στον αμυντικό τομέα, αντλώντας €1 δισεκατομμύριο και σηματοδοτώντας τη δημιουργία μιας νέας επενδυτικής κατηγορίας σε μια περίοδο που η Ευρώπη αναζητά φρέσκους τρόπους χρηματοδότησης της στρατηγικής της αυτονομίας.
.
Η ζήτηση ήταν εντυπωσιακή: οι προσφορές άγγιξαν τα €3,8 δισ., σχεδόν τετραπλάσιο ποσό από το ζητούμενο. Η έκδοση απευθύνεται κυρίως σε μικρομεσαίες και μεσαίες επιχειρήσεις της αμυντικής βιομηχανίας, οι οποίες αποτελούν κρίσιμους κρίκους στην ευρωπαϊκή αλυσίδα αξίας — από προηγμένα εξαρτήματα έως τεχνολογίες διττής χρήσης. Πρόκειται για προϊόν δομημένο «στα πρότυπα» των πράσινων ομολόγων, αλλά με διαφορετικό προσανατολισμό: την ενίσχυση παραγωγικών δυνατοτήτων και τεχνολογικής αυτονομίας στον τομέα της άμυνας.
Η κίνηση έρχεται σε μια χρονιά που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αυξάνουν σταθερά τις στρατιωτικές τους δαπάνες, ενώ οι συζητήσεις για τη δημιουργία κοινών χρηματοδοτικών εργαλείων βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Ωστόσο, η είσοδος «αμυντικών ομολόγων» στην αγορά δημιουργεί και νέα ερωτήματα: μπορεί ένα τέτοιο προϊόν να συμβαδίσει με την αυστηρή λογική της βιωσιμότητας, που πλέον κυριαρχεί στο επενδυτικό τοπίο; Και πώς τοποθετείται απέναντι στις ταξινομήσεις βιώσιμων επενδύσεων που εφαρμόζονται στην Ευρώπη;
Στελέχη της αγοράς σημειώνουν ότι, σε αντίθεση με τα πράσινα ή κοινωνικά ομόλογα, η «αμυντική ετικέτα» δεν έχει ακόμη καθιερωμένα πρότυπα διαφάνειας και ανεξάρτητης επαλήθευσης. Παράλληλα, οι χρηματοδοτούμενες δραστηριότητες συχνά συνδέονται με υψηλές ενεργειακές απαιτήσεις και εκπομπές — ένα πεδίο που προκαλεί προβληματισμό στους θεσμικούς επενδυτές που παρακολουθούν στενά τα κριτήρια ESG.
Παρά τις επιφυλάξεις, η επιτυχημένη έκδοση της Bpifrance δείχνει πως ένα νέο είδος ομολόγων μπορεί να βρει χώρο σε μια αγορά που αλλάζει. Για τα κράτη και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης — και κατ’ επέκταση για χώρες όπως η Ελλάδα, όπου η αμυντική βιομηχανία επιχειρεί επανεκκίνηση — η κίνηση της Bpifrance λειτουργεί ως ένδειξη ότι οι επενδυτές είναι πρόθυμοι να τοποθετηθούν σε στοχευμένα εργαλεία, αρκεί να υπάρξει σαφές πλαίσιο χρήσης των εσόδων και επαρκής διαφάνεια.
Η «πρεμιέρα» αυτή ενδέχεται να αποτελέσει το πρώτο βήμα για μια νέα αγορά ομολόγων που, πέρα από την οικονομική διάσταση, θα δοκιμάσει και τα όρια ανάμεσα στην άμυνα, τη στρατηγική αυτονομία και τη βιώσιμη χρηματοδότηση. Το αν αυτή η ισορροπία μπορεί να επιτευχθεί, θα κριθεί από τις επόμενες εκδόσεις — και από την όρεξη των επενδυτών να στηρίξουν έναν τομέα που μέχρι σήμερα παρέμενε εκτός «θεματικών» εργαλείων χρηματοδότησης.
Πηγή: Environmental Finance
