Οι διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές για τα blue bonds — χρεόγραφα σχεδιασμένα να χρηματοδοτούν έργα που υποστηρίζουν βιώσιμη χρήση και προστασία των θαλασσών — δεν έχουν ακόμη μεταφραστεί σε σημαντική αύξηση στην πραγματική έκδοση τέτοιων προϊόντων, σημειώνει ανάλυση της Moody’s. Παρά τη θεωρητική ώθηση που έδωσαν οι πρότυπες οδηγίες, οι εκδόσεις παραμένουν περιορισμένες, υποδηλώνοντας ότι η αγορά των «θαλάσσιων» χρεογράφων βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης.
.
Τα blue bonds θεωρούνται από πολλούς επενδυτές και φορείς βιώσιμης χρηματοδότησης ως εργαλείο για να κατευθυνθούν κεφάλαια προς έργα που έχουν άμεσο αντίκτυπο στη διατήρηση των ωκεανών, την αλιεία με βιώσιμες πρακτικές, την προστασία των παράκτιων οικοσυστημάτων και τη μείωση της θαλάσσιας ρύπανσης. Οι κατευθυντήριες γραμμές έχουν στόχο να προσφέρουν σαφή κριτήρια για το τι «λογίζεται» ως blue bond, ώστε να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών και να αποφευχθεί το πράσινο πλύσιμο (greenwashing).
Ωστόσο, σύμφωνα με τη Moody’s, οι υφιστάμενες οδηγίες και τα πρότυπα δεν αρκούν από μόνα τους για να κινητοποιήσουν μια μεγάλη αγορά. Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι, παρά την αύξηση του ενδιαφέροντος για χρηματοδότηση φυσικών κεφαλαίων πέραν του κλίματος, οι εκδόσεις blue bonds εξακολουθούν να είναι σχετικά σπάνιες και συχνά περιορίζονται σε συναλλαγές με μικρότερη κλίμακα ή σε ειδικές περιπτώσεις όπου υπάρχουν κρατικές ή πολυμερείς εγγυήσεις.
Ένα βασικό εμπόδιο, σύμφωνα με την έκθεση, είναι η έλλειψη σαφών, μετρήσιμων δεικτών απόδοσης που να μπορούν να ενσωματωθούν εύκολα στις χρηματοοικονομικές δομές και να αξιολογηθούν συγκρίσιμα από τους επενδυτές. Σε αντίθεση με τα green bonds, όπου η χρηματοδότηση έργων ανανεώσιμης ενέργειας ή ενεργειακής απόδοσης έχει καθιερωμένα πρότυπα και συνήθως πιο απτές μετρήσεις αποτελεσμάτων, οι blue bonds αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη πολυπλοκότητα στην αποτίμηση του περιβαλλοντικού τους οφέλους. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν οι επενδύσεις αφορούν ευρύτερα οικολογικά συστήματα, όπως υφάλους, υγρότοπους ή παράκτιες ζώνες, όπου η μέτρηση των περιβαλλοντικών αποτελεσμάτων απαιτεί μεγαλύτερη εξειδίκευση.
Επιπλέον, η Moody’s επισημαίνει ότι η αγορά δεν έχει ακόμη ανεπτυγμένο πλαίσιο πρόβλεψης κινδύνου και αποδόσεων για τέτοια προϊόντα, κάτι που δυσχεραίνει την εκτεταμένη αποδοχή από θεσμικούς επενδυτές. Η απουσία ιστορικών δεδομένων και benchmark καθιστά πιο δύσκολη την ενσωμάτωση των blue bonds σε μεγάλες επενδυτικές στρατηγικές που διέπονται από αυστηρά κριτήρια ESG.
Παρά τις προκλήσεις, η έκθεση της Moody’s αναγνωρίζει ότι το ενδιαφέρον για χρηματοδότηση φυσικών κεφαλαίων — ειδικά όσων σχετίζονται με τα θαλάσσια οικοσυστήματα — αυξάνεται. Η συζήτηση για ενσωμάτωση των κινδύνων που απειλούν τους ωκεανούς στα πλαίσια της χρηματοποίησης της βιωσιμότητας ενισχύεται, καθώς οι επενδυτές βλέπουν ολοένα περισσότερο ότι η υποβάθμιση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων αποτελεί ουσιαστικό χρηματοοικονομικό ρίσκο.
Για την Ελλάδα, που διαθέτει εκτεταμένα θαλάσσια οικοσυστήματα, παράκτιες οικονομίες και ακτών του Αιγαίου και του Ιονίου, η αργή εξέλιξη της αγοράς blue bonds σημαίνει μια καθυστερημένη αλλά σημαντική ευκαιρία. Εάν οι ελληνικές αρχές και οι τοπικοί φορείς επενδύσουν στον καθορισμό μετρήσιμων δεικτών, στη δημιουργία θεσμικού πλαισίου και στην προώθηση έργων με μετρήσιμα περιβαλλοντικά οφέλη, μπορεί να τοποθετήσουν το νησιωτικό και θαλάσσιο περιβάλλον της χώρας στο επίκεντρο μιας δυναμικά αναπτυσσόμενης αγοράς βιώσιμων χρηματοδοτήσεων.
Η Moody’s καταλήγει ότι οι blue bonds έχουν τη δυνατότητα να γίνουν σημαντικό εργαλείο για τη χρηματοδότηση της προστασίας των ωκεανών, αρκεί να αντιμετωπιστούν τα θεμελιώδη ζητήματα διαφάνειας, μετρησιμότητας και υποδομών κινδύνου.
Πηγή: Environmental Finance
