Η Morningstar προειδοποιεί ότι η ευρωπαϊκή αγορά βιώσιμων επενδύσεων οδεύει προς μια από τις μεγαλύτερες αναταράξεις της τελευταίας δεκαετίας: τα Article 8 funds, ο «ενδιάμεσος» πυλώνας του ευρωπαϊκού πλαισίου SFDR, ενδέχεται να μειωθούν δραστικά τόσο σε αριθμό όσο και σε κεφάλαια υπό διαχείριση.
.
Η εκτίμηση, που έρχεται εν μέσω αναθεώρησης του ρυθμιστικού καθεστώτος της ΕΕ, σηματοδοτεί ότι ολόκληρη η κατηγορία των λεγόμενων “light-green” funds — που προβάλλουν περιβαλλοντικά ή κοινωνικά χαρακτηριστικά αλλά χωρίς αυστηρό, δεσμευτικό στόχο βιωσιμότητας — βρίσκεται υπό πίεση. Για πολλούς διαχειριστές κεφαλαίων, η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του SFDR γίνεται ολοένα πιο δύσκολη, πιο περίπλοκη και πιο δαπανηρή.
Σύμφωνα με στοιχεία που αναφέρει η Morningstar, οι νέες ρυθμιστικές απαιτήσεις για διαφάνεια, αναφορές επιπτώσεων και τεκμηρίωση των ESG χαρακτηριστικών οδηγούν σε μαζική επανεξέταση χαρτοφυλακίων. Πολλά funds φαίνεται να μην μπορούν να αποδείξουν με σαφήνεια ότι πληρούν τις προϋποθέσεις του Article 8, ενώ ο φόβος για κατηγορίες «greenwashing» ωθεί αρκετούς διαχειριστές στο να εγκαταλείπουν εκ των προτέρων την κατηγορία και να επιστρέφουν σε απλές, μη-ESG ταξινομήσεις.
Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι το κλίμα είναι πλέον πιο επιφυλακτικό από ποτέ. Μετά τις αναθεωρήσεις και τις παρεμβάσεις της Κομισιόν, ο σχεδιασμός των funds που «αναφέρονται» ως βιώσιμα απαιτεί περισσότερο αυστηρό reporting, συνεχή παρακολούθηση «adverse impacts» και πολύ πιο συγκεκριμένα κριτήρια επιλογής μετοχών και ομολόγων.
Ουσιαστικά, το Article 8 — που κάποτε λειτουργούσε ως «εύκολος διάδρομος» για την ετικέτα της βιωσιμότητας — μετατρέπεται σε πολυδάπανο και απαιτητικό καθεστώς. Το αποτέλεσμα είναι ότι αναμένεται μια απότομη μείωση των Article 8 funds, με ορισμένους αναλυτές να προβλέπουν ότι η αγορά θα συρρικνωθεί σημαντικά μέχρι το 2026.
Την ίδια στιγμή, το νέο περιβάλλον περιορίζει και τις επιλογές των ευρωπαίων επενδυτών: λιγότερα “light-green” προϊόντα σημαίνει είτε μετακίνηση σε αυστηρότερα Article 9 funds — τα οποία όμως παραμένουν περιορισμένα και συχνά υψηλού ρίσκου — είτε επιστροφή σε μη-ESG προϊόντα. Κανένα από τα δύο δεν είναι απλή μετάβαση.
Η συγκυρία αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς τα ESG funds αποτελούν κρίσιμο εργαλείο διοχέτευσης κεφαλαίων σε υποδομές και τεχνολογίες μετάβασης. Εάν η κατηγορία του Article 8 συρρικνωθεί περισσότερο από όσο αντέχει η αγορά, τότε το διαθέσιμο επενδυτικό «οικοσύστημα» για πράσινες επενδύσεις θα γίνει πιο στενό, πιο απαιτητικό και πιθανόν λιγότερο δημοκρατικό.
Η Morningstar συνοψίζει το μήνυμα με σαφήνεια: η εποχή του «εύκολου ESG» τελειώνει. Στην επόμενη φάση, μόνο τα funds με πραγματική τεκμηρίωση και ουσιαστικό περιεχόμενο θα αντέξουν.
Πηγή: Responsible Investor
