Yπάρχει ένα πρωτοφανές αδιέξοδο στη φετινή Σύνοδο Κορυφής COP28 του ΟΗΕ για το κλίμα σχετικά με το ποιος θα φιλοξενήσει την εκδήλωση του επόμενου έτους.
.
Τις πρώτες ημέρες της διάσκεψης υπήρξαν ελάχιστες αναφορές στην COP29. Σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, όταν οι ομιλητές συνήθως ανέφεραν ονομαστικά την επόμενη προεδρία για να δείξουν ότι η παγκόσμια στρατηγική για την καταπολέμηση του κλίματος έχει σχεδιαστεί για τα επόμενα χρόνια. Σε αυτό το στάδιο, ο επόμενος οικοδεσπότης συνήθως σχεδιάζει τη σύνοδο κορυφής και θέτει τις διπλωματικές βάσεις για την προεδρία του.
Σύμφωνα με τους κανόνες του ΟΗΕ, είναι η σειρά της ανατολικής Ευρώπης να φιλοξενήσει μία COP και για τη σχετική απόφαση πρέπει να υπάρχει ομόφωνη απόφαση από όλες τις χώρες της περιοχής. Ωστόσο, ο πόλεμος στην Ουκρανία καθιστά τη λήψη τέτοιας απόφασης σχεδόν αδύνατη. Η Ρωσία, στην οποία επιβάλλονται κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ενωση για την εισβολή στην Ουκρανία, έχει αντιταχθεί στη διεξαγωγή της COP29 σε κράτος-μέλος της Ε.Ε. και εμποδίζει την υποψηφιότητα της Βουλγαρίας.
Οι άλλοι δύο πιθανοί οικοδεσπότες, οι μακροχρόνιοι αντίπαλοι Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν, αποκλείονται, επειδή αρνούνται να υποστηρίξουν ο ένας τον άλλον. Μέχρι στιγμής, δεν έχει ανακοινώσει άλλη χώρα δημόσια την υποψηφιότητά της, και η απουσία οικοδεσπότη δεν έχει περάσει απαρατήρητη.
«Είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε πού θα πάμε στη συνέχεια», δήλωσε η Κάρμεν Ρομπέρτα Ταμποάντα, εκπρόσωπος της Βραζιλίας, η οποία έχει ήδη προσφερθεί να φιλοξενήσει την COP30. «Δεν συμφωνούμε για το μέρος όπου θα διεξαχθεί η COP του επόμενου έτους… πώς θα συμφωνήσουμε για το σημαντικό θέμα της κλιματικής αλλαγής;», πρόσθεσε.
Τι κάνει ο οικοδεσπότης
Ο οικοδεσπότης της ετήσιας COP κάνει περισσότερα από το να παρέχει χώρο και να φιλοξενεί δεκάδες χιλιάδες συμμετέχοντες από όλο τον κόσμο. Η προεδρία, η οποία ξεκινά ανεπίσημα τις εργασίες της με το κλείσιμο της προηγούμενης COP, περιλαμβάνει 12 μήνες πίεσης προς τις παγκόσμιες κυβερνήσεις για να θέσει τις βάσεις για συμφωνία. Οταν ξεκινά η σύνοδος κορυφής, η προεδρία έχει τεράστια επιρροή στην ατζέντα και στα αποτελέσματά της.
Ο σημερινός πρόεδρος της COP28 Σουλτάν Αλ-Τζαμπέρ των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων κάλεσε την περασμένη εβδομάδα την ανατολική Ευρώπη να «επιταχύνει και να ολοκληρώσει» τις συζητήσεις σχετικά με το ποιος θα φιλοξενήσει την COP29 και ανέθεσε σε διαπραγματευτή να βοηθήσει στην εξεύρεση λύσης έως τις 12 Δεκεμβρίου, όταν πρόκειται να ολοκληρωθεί η παρούσα σύνοδος κορυφής. Μέχρι στιγμής, δεν έχει ανακοινωθεί λύση. Η προεδρία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων ανακοινώθηκε πριν από δύο χρόνια ως επιλογή για την περιοχή Ασίας – Ειρηνικού. Η Βραζιλία δήλωσε πέρυσι ότι θα φιλοξενήσει την COP30, όταν η προεδρία μεταφερθεί στη Λατινική Αμερική το 2025, και η Ινδία προσφέρθηκε την περασμένη εβδομάδα εθελοντικά για την COP33 το 2028.
Οι οικοδεσπότες χρειάζονται χρόνο για την προετοιμασία της εκδήλωσης, σε διπλωματικό επίπεδο και σε επίπεδο υλικοτεχνικής υποδομής. Η διάσκεψη φέτος προσέλκυσε αριθμό ρεκόρ 97.000 εγγεγραμμένων συνέδρων. Οι πρόεδροι των COP συνήθως περιοδεύουν σε ολόκληρο τον κόσμο πριν από τη σύνοδο κορυφής. Η Κριστιάνα Φιγκέρες, πρώην επικεφαλής του ΟΗΕ για το κλίμα, χαρακτήρισε την απόφαση για τον οικοδεσπότη της COP29 «άλλη μία κρίσιμη στιγμή».
Πάλι τα Εμιράτα;
Οι κατευθυντήριες γραμμές του ΟΗΕ αναφέρουν ότι η χώρα υποδοχής θα πρέπει να εναλλάσσεται μεταξύ των πέντε παγκόσμιων περιφερειών, και οι χώρες της εν λόγω περιφέρειας πρέπει να συμφωνήσουν σχετικά με το ποιος θα την αναλάβει. Ωστόσο, αν δεν επιτευχθεί συμφωνία, υπάρχει η επιλογή να αναλάβει μία χώρα την προεδρία και άλλη να διοργανώσει τη σύνοδο, με τρόπου που ουσιαστικά θα μοίραζε το βάρος της καθοδήγησης και της φιλοξενίας των συνομιλιών.
Αυτό θα επέτρεπε σε μικρότερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που ενδεχομένως δεν διαθέτουν υποδομές για να φιλοξενήσουν μαζική σύνοδο κορυφής να διεκδικήσουν την προεδρία. Η εκδήλωση θα μπορούσε στη συνέχεια να πραγματοποιηθεί στην έδρα του Οργανισμού του ΟΗΕ για το κλίμα στη Βόννη της Γερμανίας.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν δηλώσει ότι δεν έχουν πρόθεση να φιλοξενήσουν τη σύνοδο για δεύτερη φορά, ωστόσο, δεν έχει αποκλειστεί η πιθανότητα να το πράξουν. Εάν δεν επιλεγεί οικοδεσπότης, η προεδρία θα μπορούσε να παραμείνει στα ΗΑΕ για δεύτερη χρονιά, αλλά με τη Γερμανία να διοργανώνει την εκδήλωση. Αυτή η επιλογή, η οποία θα σήμαινε ένα ακόμη έτος διαπραγματεύσεων για το κλίμα υπό την ηγεσία ενός μέλους του ΟΠΕΚ, είναι διχαστική.
Οσοι υπήρξαν επιφυλακτικοί απέναντι στην προεδρία των πετρελαιοπαραγωγών ΗΑΕ εκφράζουν έντονη διαφωνία. «Δεν μπορεί να επαναληφθεί. Οσο άνετος και όμορφος και αν είναι αυτός ο χώρος … δεν είναι ηθικά και δεοντολογικά αποδεκτό να φιλοξενήσουμε εδώ την COP29», δήλωσε ο Ντάλας Κόνιερς, που συμμετέχει στην COP με την ομάδα U.S. Climate Action Network.
Πηγή: Reuter
