Οι ασφαλιστικές εταιρείες ανακαλύπτουν μια νέα πηγή εσόδων μέσα στην κλιματική κρίση: όχι μόνο αποζημιώνοντας ζημιές μετά την καταστροφή, αλλά χρεώνοντας εταιρικούς πελάτες για να τους βοηθήσουν να την αποφύγουν. Η μετάβαση αυτή δεν είναι απλή επιχειρηματική καινοτομία· είναι ο καθρέφτης ενός κόσμου όπου οι φυσικοί κίνδυνοι έχουν γίνει τόσο συχνοί και τόσο δαπανηροί, ώστε οι επιχειρήσεις ζητούν συμβουλές επιβίωσης πριν καν φτάσουν στην πόρτα του ασφαλιστή.
.
Στην Αμβέρσα, στην οροφή ενός μεγάλου αποθηκευτικού συγκροτήματος της Katoen Natie, ο μηχανικός κλιματικού ρίσκου Ρούμπεν Τόρες Ρίκο — μέλος της Zurich Resilience Solutions (ZRS), της μονάδας συμβουλευτικών υπηρεσιών της Zurich Insurance — ελέγχει μία προς μία τις λεπτομέρειες που μπορεί να μετατρέψουν μια απλή βροχή ή μια θερινή καταιγίδα σε πολυεκατομμυριούχα ζημιά. Τρύπες σε φεγγίτες από χαλάζι, χαλαρά φωτοβολταϊκά που μπορούν να ξεκολλήσουν σε έναν βορειοθαλάσσιο άνεμο, και μικρές λίμνες νερού που έχουν ήδη θρέψει μούχλα στις άκρες της στέγης. «Αν δεν το καθαρίζετε, θα έχετε διαρροή», προειδοποιεί τον διευθυντή ρίσκου της εταιρείας. Μια τέτοια αστοχία θα μπορούσε να καταστρέψει χιλιάδες αποθηκευμένα προϊόντα — από εργαλεία μέχρι τρόφιμα και είδη νοικοκυριού.
Αυτή η δουλειά κάποτε δεν υπήρχε. Σήμερα, η ZRS απασχολεί περίπου 50 μηχανικούς κλιματικού κινδύνου και συνολικά εκατοντάδες εξειδικευμένους risk engineers. Η μονάδα αναπτύσσεται τρεις φορές ταχύτερα από το παραδοσιακό ασφαλιστικό σκέλος του ομίλου, με 20% ετήσιο ρυθμό αύξησης. Η Zurich προσθέτει δεκάδες νέους μηχανικούς κάθε χρόνο και αναμένει ότι σε πέντε χρόνια η δραστηριότητά της στον χώρο αυτό θα έχει διπλασιαστεί. Με άλλα λόγια, ο ασφαλιστής βγάζει χρήματα και από τις δύο πλευρές: από το να προλαμβάνει την καταστροφή και από το να ασφαλίζει όσους δεν μπορούν να την αποφύγουν.
Η εξήγηση είναι απλή: οι κλιματικές ζημιές έχουν εκτοξευθεί. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της S&P Global, οι 1.200 μεγαλύτερες εισηγμένες εταιρείες του κόσμου θα επιβαρυνθούν έως το 2050 με ετήσιο κόστος 1,2 τρισ. δολαρίων από φυσικούς κινδύνους, αν δεν λάβουν μέτρα προσαρμογής. Κι όμως, μόνο το ένα τέταρτο έχει ανακοινώσει κάποιο σχέδιο. Ταυτόχρονα, οι ασφαλιστικές εισπράττουν ολοένα πιο υψηλές αξιώσεις: οι παγκόσμιες ασφαλισμένες ζημίες από φυσικές καταστροφές φέτος άγγιξαν τα 100 δισ. δολάρια στο πρώτο εξάμηνο — το δεύτερο υψηλότερο αποτέλεσμα στην ιστορία.
Ετσι γεννήθηκε μια νέα αγορά: η επαγγελματική συμβουλή για το πώς να «θωρακίσεις» κτίρια, εργοστάσια, αποθήκες και λιμενικές εγκαταστάσεις απέναντι στα ακραία καιρικά φαινόμενα. Η ZRS έχει δώσει συμβουλές στη Volkswagen για την ενίσχυση των αντιπλημμυρικών συστημάτων σε εργοστάσιο, και στη Maersk για την ενδυνάμωση λιμενικών εγκαταστάσεων. Στόχος δεν είναι απλώς η μείωση του ρίσκου για τον πελάτη· είναι η μείωση του ρίσκου και για τον ίδιο τον ασφαλιστή, που πλέον γνωρίζει ότι αν δεν βοηθήσει στην πρόληψη, το κόστος των αποζημιώσεων θα εκτοξευθεί.
Οι ανταγωνιστές έχουν μπει επίσης στη μάχη. Η Chubb, η FM Global και η Axa διαθέτουν πλέον δικές τους ομάδες μηχανικών που εστιάζουν σε κλιματικούς κινδύνους. Η Axa, μάλιστα, έχει 280 property-risk consultants, ενώ η Tokio Marine πλήρωσε περίπου 640 εκατ. δολάρια για να αγοράσει μια εταιρεία μηχανικών που εξειδικεύεται στην ανθεκτικότητα υποδομών — μια από τις πρώτες τέτοιες εξαγορές από ασφαλιστή.
Η τάση αυτή αλλάζει το παραδοσιακό μοντέλο ασφάλισης: οι εταιρείες πλέον δεν αγοράζουν μόνο ένα συμβόλαιο που θα τους αποζημιώσει μετά την καταστροφή, αλλά και ένα σετ υπηρεσιών που μειώνει την πιθανότητα της ζημιάς. Και σε πολλές περιπτώσεις, οι ασφαλιστικές απαιτούν προληπτικές ενέργειες ως προϋπόθεση για να ασφαλίσουν έναν πελάτη. Μία γερμανική βιομηχανία, σύμφωνα με τη Zurich, δεν μπορούσε να βρει ασφαλιστή μέχρι να ενισχύσει τις υποδομές της· μόλις το έκανε, η Zurich δέχτηκε να την καλύψει.
Η ζήτηση για τέτοιες υπηρεσίες ενισχύεται και από το γεγονός ότι η κλιματική γεωγραφία αλλάζει. Στην Αμβέρσα, οι μηχανικοί της ZRS εξετάζουν αναχώματα δίπλα στο ποτάμι, τσεκάρουν αποχετευτικά συστήματα, επιθεωρούν τη σταθερότητα φωτοβολταϊκών και αξιολογούν τη δομική αντοχή παλιών αποθηκών. Οι εκπλήξεις συχνά προκύπτουν επί τόπου. Σε αποθήκες της Katoen Natie στο Χιούστον, η ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μια κατηγορίας 3 καταιγίδα θα μπορούσε να ξεριζώσει οροφές και να κατακλύσει τρεις εγκαταστάσεις, με ζημιές που θα χρειάζονταν έναν χρόνο για να επισκευαστούν. Αλλά η πιο σοβαρή μακροπρόθεσμη απειλή — σύμφωνα με τους μηχανικούς — δεν ήταν οι κυκλώνες, αλλά οι καταρρακτώδεις βροχές.
Η ασφάλιση, όπως παραδέχεται ο επικεφαλής ρίσκου της Katoen Natie, έχει αρχίσει να μοιάζει περισσότερο με «σύμβαση συντήρησης» παρά με απλή κάλυψη. Και αυτό αποτυπώνει τον τρόπο με τον οποίο ο ασφαλιστικός κλάδος προσαρμόζεται: από παθητικός πληρωτής ζημιών, μετατρέπεται σε ενεργό εταίρο διαχείρισης κινδύνων σε μια εποχή όπου οι καταστροφές δεν είναι απλώς πιθανές — είναι αναμενόμενες. Η κλιματική κρίση αναδιαμορφώνει την οικονομία και οι ασφαλιστικές δεν σκοπεύουν να μείνουν στην άκρη.
Πηγή: Bloomberg
