Αιφνιδιασμένοι από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι διαχειριστές κεφαλαίων που πληρώνονται για να αποφεύγουν τους περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και διακυβερνητικούς κινδύνους έχουν αρχίσει να βλέπουν την Κίνα με μια νέα αίσθηση ανησυχίας.
Η έκθεσή τους στην Κίνα είναι τεράστια. Τα καθαρά ESG κεφάλαια που εδρεύουν μόνο στην Ευρώπη έχουν επενδύσει περίπου 130 δισεκατομμύρια δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία στην Κίνα, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg. Άλλα 160 δισεκατομμύρια δολάρια κατέχονται από κεφάλαια με έδρα την Ευρώπη, τα οποία έχουν ελέγξει για κινδύνους που σχετίζονται με τo ESG.
Και όμως, ο κλάδος των επενδύσεων αρχίζει να σκέφτεται το κάποτε αδιανόητο, καθώς η διφορούμενη απάντηση της Κίνας στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αφήνει τον κόσμο σε εγρήγορση. Η Κίνα, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, προσπάθησε να ακροβατήσει και στις δύο πλευρές του γεωπολιτικού χάσματος, καταδικάζοντας την απώλεια ανθρώπινων ζωών στην Ουκρανία, ενώ κατηγόρησε το ΝΑΤΟ ότι προκάλεσε τη Ρωσία. Και όταν το Διεθνές Δικαστήριο ψήφισε να διατάξει τη Ρωσία να «αναστείλει αμέσως» τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία, μόνο δύο χώρες διαφώνησαν: η Ρωσία και η Κίνα.
«Είναι καιρός να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί», δήλωσε η Kristin Hull, ιδρύτρια της Nia Impact Capital, ενός ταμείου βιωσιμότητας ύψους 400 εκατομμυρίων δολαρίων στο Όκλαντ της Καλιφόρνιας, σύμφωνα με το Bloomberg. Δεδομένων των πολύ βαθύτερων δεσμών της Κίνας με τον υπόλοιπο κόσμο, «υπάρχουν τόσες πολλές παγκόσμιες προεκτάσεις αυτής της σχέσης».
Οι επενδυτές έχουν ήδη προσφέρει στην Κίνα μια γεύση του τι μπορεί να συμβεί αν απομακρυνθεί πολύ από τη γωνία της Ρωσίας. Οι μετοχές της επλήγησαν από δραματική πτώση στις 9 Μαρτίου, εν μέρει λόγω των φόβων ότι οι ΗΠΑ μπορεί να τιμωρήσουν το Πεκίνο για τους στενούς δεσμούς του με τη Ρωσία.
Ο Simon Pilcher, διευθύνων σύμβουλος της Universities Superannuation Scheme Investment Management Ltd. , δήλωσε ότι παρακολουθεί στενά τις σχέσεις του Πεκίνου με τη Ρωσία, καθώς ο ίδιος και η ομάδα του αποφασίζουν πώς θα διαχειριστούν τα κινεζικά περιουσιακά τους στοιχεία.
Εάν η Κίνα κάνει το χατίρι της Ρωσίας, αυτό θα επηρεάσει «πολύ πιθανόν» την επενδυτική του προσέγγιση, δήλωσε ο Pilcher σε συνέντευξή του. Περίπου το 3% των 120 δισεκατομμυρίων δολαρίων που εποπτεύει ο όμιλός του βρίσκεται σήμερα στην Κίνα.
Πριν από την εισβολή του Βλαντιμίρ Πούτιν στις 24 Φεβρουαρίου, δεν έλειψαν οι αναλύσεις που εξηγούσαν γιατί δεν θα εξαπέλυε πόλεμο πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία. Αυτό το τυφλό σημείο κάνει τώρα τους επενδυτές να αναρωτιούνται αν υποτιμούν την ικανότητα της Κίνας να τους αιφνιδιάσει, ενδεχομένως με μια εισβολή στην Ταϊβάν. Πληκτρολογήστε τις λέξεις «Κίνα» και «εισβολή» στη μηχανή αναζήτησης της Google και η επόμενη λέξη που εμφανίζεται χωρίς προτροπή είναι «Ταϊβάν».
Η επίθεση στην Ουκρανία δεν ανανέωσε μόνο την εξέταση των παραλληλισμών μεταξύ Ρωσίας και Κίνας, αλλά έθεσε τη σχέση των χωρών στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.
Λίγο πριν από την έναρξη του πολέμου, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ φιλοξένησε τον Πούτιν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου, μια δημόσια επίδειξη των θερμών σχέσεων.
Από την πλευρά τους, οι ΗΠΑ έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν θα ανεχθούν καμία ένδειξη ότι η κυβέρνηση του Πεκίνου παρέχει οικονομική ή στρατιωτική βοήθεια στο καθεστώς του Πούτιν. Η κυβέρνηση Μπάιντεν παροτρύνει επίσης την Κίνα να αποστασιοποιηθεί απερίφραστα από τον Πούτιν.
«Η κινεζική κυβέρνηση δεν είναι υπόχρεη σε κανέναν εκτός από τον εαυτό της», δήλωσε η Sonia Kowal, πρόεδρος της Zevin Asset Management. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και η διεθνής καταδίκη μέσω κυρώσεων μπορεί να είναι μια πρόβα τζενεράλε για την Κίνα, δήλωσε σε συνέντευξή της.
«Αυτό για το οποίο ανησυχούμε είναι ότι οι κίνδυνοι θα γίνουν ακόμη υψηλότεροι στο μέλλον», δήλωσε η Kowal. Η Zevin με έδρα τη Βοστώνη, η οποία διαχειρίζεται 720 εκατομμύρια δολάρια από τα τέλη Φεβρουαρίου, δεν έχει ακόμη αποφασίσει αν θα μειώσει τις επενδύσεις της στην Κίνα, είπε.
Σε ένα σημάδι ότι η Κίνα μπορεί να γίνεται όλο και πιο ανήσυχη για τα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία, ο κρατικός όμιλος Sinopec ανέστειλε τις συνομιλίες για μια μεγάλη επένδυση σε πετροχημικά προϊόντα και μια επιχείρηση εμπορίας φυσικού αερίου στη Ρωσία, ανέφερε την Παρασκευή το Reuters.
Η κατάσταση με την Κίνα είναι «περίπλοκη», δήλωσε σε συνέντευξή του ο Joe Dabrowski, αναπληρωτής διευθυντής πολιτικής στην Ένωση Συντάξεων και Δια Βίου Αποταμιεύσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η χώρα είναι μια τέτοια παγκόσμια δύναμη που οποιαδήποτε απόφαση για μαύρη λίστα θα είχε «τόσο μεγάλες επιπτώσεις», είπε.
Το γεγονός ότι αυτό αποτελεί ακόμη και αντικείμενο συζήτησης για τους διαχειριστές ESG, οι οποίοι σήμερα εποπτεύουν κεφάλαια ύψους περίπου 2,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, είναι ένα σημάδι ότι το κίνημα έχει χάσει τον σκοπό του, σύμφωνα με τον Paul Clements-Hunt, ο οποίος ηγήθηκε της ομάδας που επινόησε το ακρωνύμιο το 2004 μαζί με τον αείμνηστο πρώην Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Κόφι Ανάν.
Το "G" στο ESG, που σημαίνει διακυβέρνηση, σημαίνει ότι οι επενδυτές πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το πολιτικό καθεστώς της χώρας της οποίας τα περιουσιακά στοιχεία κατέχουν, δήλωσε ο Clements-Hunt σε πρόσφατη συνέντευξή του. «Αν δεν συνυπολογίσετε την απολυταρχία και μια κακόβουλη κυβέρνηση, τότε έχετε αποτύχει στην αξιολόγηση της ESG», είπε.
Και σε σημείωμά τους προς τους πελάτες νωρίτερα αυτό το μήνα, οι αναλυτές της JPMorgan Chase & Co. έγραψαν ότι «η σύγκρουση Ουκρανίας-Ρωσίας μπορεί να επαναφέρει στο προσκήνιο το ζήτημα του τρόπου με τον οποίο οι επενδυτές ESG διαχειρίζονται τις επενδύσεις σε περιοχές με κυβερνήσεις μη δημοκρατικών και υβριδικών καθεστώτων».
«Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι μια πολύ έντονη υπενθύμιση ότι υπάρχουν στιγμές που η μόνη επιλογή που έχεις είναι να απομακρυνθείς», δήλωσε ο Eric Pedersen, επικεφαλής υπεύθυνων επενδύσεων της Nordea Asset Management.
