Ένα εμβληματικό ορόσημο για τη χρηματοδότηση της φύσης επιτεύχθηκε πρόσφατα με την έκδοση του πρώτου δανείου στον κόσμο που υποστηρίζεται από «biodiversity credits», μια νέα κατηγορία περιουσιακού στοιχείου που συνδέει άμεσα επενδυτικά κεφάλαια με μετρήσιμα θετικά αποτελέσματα στη βιοποικιλότητα — και όχι μόνο στη μείωση εκπομπών άνθρακα.
.
Το δάνειο, που εξασφαλίστηκε από την επενδυτική εταιρεία Fondo Nimbus με τον αναδόχου Ponterra, μια εταιρεία που δραστηριοποιείται στην αποκατάσταση και αναγέννηση δασικών εκτάσεων στο Παρανά και το Μεξικό, χρηματοδοτείται και αποπληρώνεται εν μέρει μέσω πιστώσεων βιοποικιλότητας και άνθρακα. Πρόκειται για την πρώτη γνωστή χρηματοδότηση που ενσωματώνει τα δύο αυτά είδη πιστώσεων στην ίδια δομή αποπληρωμής, σηματοδοτώντας ένα σημαντικό βήμα στην προσπάθεια να καταστούν τα οικοσυστήματα αξιόπιστα χρηματοοικονομικά εργαλεία — πέρα από τις παραδοσιακές χρηματοδοτήσεις για κλιματική αλλαγή.
Η καινοτομία αυτής της δομής είναι ότι οι biodiversity credits — πιστοποιημένες μονάδες μετρήσιμων, θετικών αποτελεσμάτων για την οικολογία, όπως αποκατάσταση ενδιαιτημάτων ή αύξηση της ποικιλότητας ειδών — χρησιμοποιούνται ως στοιχείο στη συνολική αποπληρωμή του δανείου. Αυτή η προσέγγιση μοιάζει να δημιουργεί νέα «γεφυρωτική» αγορά όπου ιδιωτικά κεφάλαια μπορούν να υποστηρίξουν έργα βιώσιμης ανάπτυξης και ταυτόχρονα να αντισταθμίσουν οικολογικούς κινδύνους με τρόπο που να έχει απτό αποτύπωμα στη φύση.
Για το οικοσύστημα των ESG επενδύσεων και της βιώσιμης χρηματοδότησης, αυτή η εξέλιξη είναι καθοριστική. Μέχρι σήμερα, οι περισσότεροι θεσμικοί επενδυτές έχουν επικεντρωθεί κυρίως σε χρηματοπιστωτικά προϊόντα συνδεδεμένα με το κλίμα — όπως τα sustainability-linked bonds ή τα προϊόντα που αξιολογούν τον κίνδυνο άνθρακα. Η επέκταση σε μετρήσιμα εργαλεία για φύση και βιοποικιλότητα σηματοδοτεί ότι οι επενδυτικές στρατηγικές ESG αρχίζουν να ενσωματώνουν και την «Φ» στο ESG — δηλαδή το Nature (φύση) σε ισοδύναμο βαθμό με το Climate. Αυτή η κίνηση συμβαδίζει με τις προσπάθειες της Ε.Ε. να δημιουργήσει χάρτη πορείας για «nature credits», με στόχο να ενισχυθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις σε θετικά περιβαλλοντικά αποτελέσματα.
Η επίτευξη αυτού του πρώτου δανείου έρχεται παράλληλα με την ευρύτερη προσπάθεια της χρηματοπιστωτικής κοινότητας να γεφυρώσει το χρηματοδοτικό κενό της βιοποικιλότητας, το οποίο σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις ξεπερνά τα $900 δισ. ετησίως, απαιτώντας νέες δομές και εργαλεία για να προσελκύσουν ιδιωτικά κεφάλαια στην κατεύθυνση της προστασίας και αναγέννησης των οικοσυστημάτων.
Ωστόσο, παρά τη δυναμική του νέου αυτού οχήματος, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι αγορές «nature finance» βρίσκονται ακόμη πολύ πιο πίσω από εκείνες που έχουν αναπτυχθεί για την κλιματική χρηματοδότηση. Η τυποποίηση, η μετρήσιμη διαφάνεια των αποτελεσμάτων και οι ρυθμιστικές υποδομές είναι καθοριστικά για να αποκτήσει το είδος αυτό των πιστώσεων την κλίμακα που απαιτείται για να προσελκύσει θεσμικά κεφάλαια με αυστηρές απαιτήσεις ESG.
Για την Ελλάδα, η εξέλιξη αυτή ανοίγει νέες προοπτικές. Η χώρα διαθέτει τεράστιο φυσικό κεφάλαιο — δάση, υγρότοπους, μοναδικά οικοσυστήματα — τα οποία υπό κατάλληλα πλαίσια μπορεί να μετατραπούν σε έργα με δυνατότητα δημιουργίας biodiversity credits που θα προσελκύσουν κεφάλαια για αναγέννηση οικοσυστημάτων, προστασία φυσικών πόρων και ενίσχυση βιώσιμων τοπικών οικονομιών. Σε ένα ευρύτερο ESG πλαίσιο, η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει αυτήν την πρωτοβουλία για να ενσωματώσει σε επενδυτικά προϊόντα όχι μόνο τον κίνδυνο κλίματος αλλά και της φύσης, καθιστώντας τις τοπικές επενδύσεις ελκυστικές σε διεθνείς επενδυτές που κοιτάζουν πέρα από τον άνθρακα.
Πηγή: Environmental Finance
