Η συζήτηση γύρω από τη μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού κανονισμού SFDR εισέρχεται σε νέα φάση, καθώς η προτεινόμενη εκδοχή του «SFDR 2.0» φαίνεται να δίνει στα Sustainability-Linked Bonds (SLBs) αυτό που για χρόνια αναζητούσαν: έναν καθαρό, θεσμικά αναγνωρισμένο χώρο μέσα στο σύστημα της βιώσιμης χρηματοδότησης.
.
Η εκτίμηση αυτή προέρχεται από την Anthropocene Fixed Income Institute (AFII), έναν από τους πιο ενεργούς οργανισμούς στη μελέτη της πράσινης αγοράς ομολόγων, που υποστηρίζει ότι η νέα αρχιτεκτονική του κανονισμού μπορεί να αποτελέσει σημείο καμπής για τα SLBs.
Τα ομόλογα συνδεδεμένα με στόχους βιωσιμότητας έχουν πάντα ένα παράδοξο. Από τη μία έδιναν τη δυνατότητα στις εταιρείες να ενσωματώσουν μετρήσιμους περιβαλλοντικούς ή κοινωνικούς στόχους στους όρους δανεισμού τους. Από την άλλη, δεν ταίριαζαν ποτέ απόλυτα στις υπάρχουσες κατηγορίες της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Δεν ήταν «πράσινα ομόλογα» με την κλασική έννοια, γιατί δεν χρηματοδοτούσαν συγκεκριμένο πράσινο έργο, και δεν υπήρχε σαφής χώρος όπου θα μπορούσαν να κατευθυνθούν τα επενδυτικά προϊόντα που αναζητούσαν εκδόσεις με δείκτες απόδοσης.
Το SFDR 2.0 αλλάζει τη γεωγραφία. Η νέα δομή του, που εισάγει τρεις κατηγορίες προϊόντων — “Sustainability”, “Transition” και “ESG” — δίνει στα SLBs τη δυνατότητα να ενταχθούν με φυσικό τρόπο στην κατηγορία «Transition». Η κατηγορία αυτή αφορά προϊόντα που στοχεύουν ρητά στη μετάβαση και όχι στην πλήρη βιωσιμότητα. Το κεντρικό κριτήριο είναι ξεκάθαρο: τουλάχιστον το 70% του χαρτοφυλακίου πρέπει να ευθυγραμμίζεται με τον στόχο της κατηγορίας. Και για πρώτη φορά, οι δείκτες επίδοσης και οι δεσμευτικοί στόχοι που χαρακτηρίζουν τα SLBs μπορούν να υποστηρίξουν αυτή την ευθυγράμμιση.
Η AFII σημειώνει πως η μετατροπή αυτή είναι κρίσιμη σε μια περίοδο όπου τα SLBs δέχθηκαν κριτική για αδύναμους, εύκολους ή κακοσχεδιασμένους στόχους. Το νέο πλαίσιο τους επιβάλλει να αποδείξουν ότι ο στόχος τους έχει ουσιαστική σχέση με τη μετάβαση: πρέπει να είναι μετρήσιμος, ελέγξιμος, να βασίζεται σε πραγματικά δεδομένα και να συνοδεύεται από κυρώσεις σε περίπτωση μη επίτευξης. Αν το SFDR 2.0 υιοθετηθεί στην παρούσα του μορφή, τα SLBs θα χρειαστεί να «ψηλώσουν» τον πήχη για να θεωρηθούν προϊόντα μετάβασης.
Η αγορά ομολόγων έχει ήδη αρχίσει να αντιδρά σε αυτή τη συζήτηση. Το 2025 χαρακτηρίζεται ως κομβική χρονιά για τα SLBs, καθώς αυξάνονται οι μεγάλες εταιρικές εκδόσεις και η διαφάνεια γύρω από την επίτευξη των δεικτών γίνεται πολύ πιο αυστηρή. Ταυτόχρονα, οι επενδυτές που αναζητούν προϊόντα με καθαρό ρυθμιστικό προφίλ μπορεί τώρα να δουν τα SLBs ως μια κατηγορία που δεν βρίσκεται πια «μετέωρη», αλλά ενταγμένη σε μια θεσμική υποδομή που αναγνωρίζει τη φύση της μετάβασης.
Για τις ευρωπαϊκές και ελληνικές επιχειρήσεις, η μεταρρύθμιση έχει δύο σημαντικές συνέπειες. Πρώτον, η έκδοση SLBs γίνεται πιο απαιτητική. Δεν θα αρκούν γενικολογίες, αλλά θα απαιτούνται δείκτες με απόδειξη επίπτωσης στη στρατηγική της εταιρείας. Δεύτερον, αυτά τα ομόλογα ίσως γίνουν πιο ελκυστικά καθώς θα μπορούν να ενταχθούν σε προϊόντα που φέρουν επίσημη «σφραγίδα» μετάβασης, προσελκύοντας κεφάλαια που μέχρι σήμερα τα προσπερνούσαν λόγω του θολού πλαισίου.
Το SFDR 2.0 δεν είναι ακόμη θεσμοθετημένο. Αλλά η κατεύθυνση που παίρνει η συζήτηση δείχνει ότι η Ευρώπη επιχειρεί μια βαθιά αναδιάταξη του τρόπου με τον οποίο ορίζονται τα βιώσιμα επενδυτικά προϊόντα. Και σε αυτή τη νέα δομή, τα SLBs φαίνεται πως επιτέλους βρίσκουν αυτό που δεν είχαν ποτέ: έναν θεσμικό χώρο που αναγνωρίζει τη φύση τους, τους κινδύνους τους και τη συμβολή τους στη μετάβαση.
Πηγές: Anthropocene Fixed Income Institute
