Το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για την Ουδετερότητα του Κλίματος (ENCO), στην έκθεσή του «Η κατάσταση της προόδου της ΕΕ προς την ουδετερότητα του κλίματος», στην οποία παρακολουθείται η πρόοδος της ΕΕ, υπογράμμισε την ανεπαρκή πρόοδο στον τομέα της χρηματοδότησης και της δασοκομίας ως βασικά εμπόδια για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές.
.
Η έκθεση υπογράμμισε την απαίτηση της ΕΕ να αυξήσει τις ετήσιες επενδύσεις για το κλίμα κατά 360 δισεκατομμύρια ευρώ, ώστε να επιτύχει τον στόχο της για μηδενικές εκπομπές έως το 2050. Ζήτησε επίσης να αυξηθούν τα μέτρα της ΕΕ για να βοηθήσει τα νοικοκυριά να μειώσουν το αποτύπωμα άνθρακα. Ενώ η ΕΕ έχει τοποθετηθεί ως πρωτοπόρος στην πολιτική για το κλίμα, με στόχο τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 και τον καθαρό μηδενισμό των εκπομπών έως το 2050, η έκθεση αποκάλυψε ότι απαιτούνται περαιτέρω περικοπές 132 μεγατόνων ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα ετησίως για την επίτευξη του στόχου του 2030.
Ο Rob Jetten, ο Ολλανδός υπουργός για το κλίμα και την ενέργεια, ο οποίος διαπραγματεύεται για λογαριασμό της ΕΕ στις συνόδους κορυφής της COP για το κλίμα, δήλωσε ότι είναι ζωτικής σημασίας να επιτύχει η Ευρώπη τους στόχους της για τη μείωση των εκπομπών, διότι η περιοχή «πρέπει να ηγηθεί και να δώσει το παράδειγμα στη δράση για το κλίμα, δεδομένης της ιστορικής μας ευθύνης».
Ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΚ) ολοκλήρωσε τη διαβούλευση για τον καθορισμό του στόχου του μπλοκ για το 2040, η έκθεση του ECNO προειδοποίησε ότι τα κενά στα δεδομένα εμποδίζουν την ικανότητα των φορέων χάραξης πολιτικής να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας. Αν και οι νομοθέτες της ΕΕ δεν είναι υποχρεωμένοι να ακολουθήσουν τις συστάσεις του συμβουλευτικού οργάνου, μια επερχόμενη έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου αναμένεται να υποστηρίξει τα ευρήματα των ερευνητών, υποδηλώνοντας ότι η ΕΕ δεν έχει λάβει επαρκή μέτρα για την επίτευξη του στόχου της για το 2030.
Η έκθεση του ECNO αποκάλυψε επίσης ότι το μέσο αποτύπωμα άνθρακα της ΕΕ από τις δαπάνες των νοικοκυριών μειώθηκε μόνο κατά 1,2% ετησίως μεταξύ 2014 και 2019, ποσοστό που θεωρείται ανεπαρκές για την επίτευξη του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας για το 2050.
Επισημάνθηκε η έλλειψη πολιτικών της ΕΕ που να υποστηρίζουν τους καταναλωτές στην υιοθέτηση βιώσιμου τρόπου ζωής, εκτός από τη μέτρια μείωση της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος. Στην έκθεση τονίζεται επίσης η ανάγκη ο αγροδιατροφικός τομέας της Ευρώπης να απαλλαγεί από τον άνθρακα με ρυθμό υπερδιπλάσιο του σημερινού.
Εκφράστηκαν ανησυχίες σχετικά με τις επιδοτήσεις της ΕΕ για τα ορυκτά καύσιμα, με τις δαπάνες να εκτοξεύονται το 2021 και το 2022 στα 46,2 δισεκατομμύρια ευρώ, λόγω της ενεργειακής κρίσης που προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Στην έκθεση διαπιστώθηκε η έλλειψη σχετικών δεικτών σε επίπεδο ΕΕ για την αξιολόγηση της ευθυγράμμισης του χρηματοπιστωτικού συστήματος με τη Συμφωνία του Παρισιού, καθώς και η έλλειψη μηχανισμών για την παρακολούθηση της συμβατότητας των εμπορικών πολιτικών με τους στόχους της.
Η έκθεση διαπίστωσε επίσης ανεπαρκείς επενδύσεις στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας για την υποστήριξη της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αργή πρόοδο στη σταδιακή κατάργηση των λεβήτων που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα και περιορισμένη υιοθέτηση καθαρής ενέργειας από τις βιομηχανίες ως τομείς που απαιτούν επείγουσα προσοχή.
Η Επιτροπή δήλωσε ότι η σημερινή πρόεδρος Ursula von der Leyen ανέλαβε τα καθήκοντά της το 2019 με ένα σχέδιο ενίσχυσης των κλιματικών στόχων της ΕΕ. «Η ΕΕ έχει πλέον δεσμευτικούς στόχους μείωσης των εκπομπών για το 2030 και το 2050 που καθορίζονται στο νόμο για το κλίμα . . . και ο ρυθμός της μετάβασης αυξάνεται σε όλη την Ευρώπη» αναφέρεται στην έκθεση.
Η ανακοίνωση ακολουθεί πρόσφατη έκθεση του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO) και της Υπηρεσίας Κοπέρνικος της ΕΕ για την κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με την οποία η Ευρώπη είχε το 2022 το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ, με μέση θερμοκρασία περίπου 2,3 °C πάνω από τον προβιομηχανικό μέσο όρο (1850-1900).
Η έκθεση, με τίτλο «Η κατάσταση του κλίματος στην Ευρώπη 2022», διαπίστωσε επίσης ότι η κλιματική αλλαγή έχει σημαντικές ανθρώπινες, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην περιοχή. Η ακραία ζέστη, η ξηρασία, οι πυρκαγιές και οι θαλάσσιοι καύσωνες είχαν καταστροφικές επιπτώσεις το 2022.
