Οι κεντρικές τράπεζες και οι εποπτικές αρχές οφείλουν να κινηθούν πολύ πιο αποφασιστικά για να ενσωματώσουν τους κινδύνους που συνδέονται με την απώλεια της φύσης στη χρηματοπιστωτική εποπτεία, προειδοποιεί νέα έκθεση του WWF, φέρνοντας τη βιοποικιλότητα στο ίδιο επίπεδο σημασίας με την κλιματική αλλαγή για τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
.
Σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση, βασικοί παράγοντες απώλειας της φύσης – όπως η αποψίλωση των δασών, η υδατική πίεση και η υποβάθμιση των ωκεανών – εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται αποσπασματικά από τις ρυθμιστικές αρχές, σε αντίθεση με τους κλιματικούς κινδύνους που έχουν πλέον ενσωματωθεί πιο συστηματικά στην εποπτεία των τραπεζών. Το αποτέλεσμα είναι ένα σημαντικό «τυφλό σημείο» στη διαχείριση κινδύνου, τη στιγμή που οι οικονομίες εξαρτώνται άμεσα από υγιή οικοσυστήματα.
«Οι κεντρικές τράπεζες και οι χρηματοπιστωτικοί επόπτες θα χρειαστεί να εντείνουν τις παρεμβάσεις τους ώστε οι κλιματικοί και οι φυσικοί κίνδυνοι να εντοπίζονται, να αποτιμώνται και να διαχειρίζονται σωστά», επισημαίνει η Maud Abdelli, επικεφαλής της πρωτοβουλίας του WWF για την “πρασίνιση” της χρηματοπιστωτικής ρύθμισης. Όπως τονίζεται, οι αρχές αυτές αποτελούν κρίσιμους πυλώνες για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος απέναντι σε ολοένα συχνότερους και εντονότερους περιβαλλοντικούς κραδασμούς.
Η έκθεση, η οποία αποτελεί την πιο πρόσφατη ετήσια αξιολόγηση του WWF για τις κεντρικές τράπεζες και τις εποπτικές αρχές, καταγράφει μια άνιση εικόνα σε παγκόσμιο επίπεδο. Ορισμένες χώρες – κυρίως στην Ευρώπη και στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού – ενισχύουν το ρυθμιστικό τους πλαίσιο για το κλίμα και τη φύση, ενώ άλλες κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση, χαλαρώνοντας τα πρότυπα. Θετικά παραδείγματα αποτελούν η πρόοδος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Κεντρικής Τράπεζας της Μαλαισίας στην εποπτική παρακολούθηση, καθώς και η απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ουγγαρίας να επεκτείνει το πλαίσιο χρηματοοικονομικών γνωστοποιήσεων ώστε να περιλαμβάνει κινδύνους για τα οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα.
Παράλληλα, χώρες όπως η Κολομβία, το Μαρόκο, η Παραγουάη και η Τουρκία έχουν εκδώσει ή ενισχύσει οδηγίες για τη διαχείριση και τη γνωστοποίηση κλιματικών και ESG κινδύνων. Σύμφωνα με το WWF, τα εργαλεία πολιτικής υπάρχουν ήδη και μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα, εφόσον υπάρξει πολιτική βούληση και συντονισμός.
Ωστόσο, η οργάνωση προειδοποιεί ότι η πρόοδος δεν αρκεί χωρίς ισχυρή εφαρμογή. Ζητά υποχρεωτικές γνωστοποιήσεις στο πλαίσιο πράσινων ταξινομιών, αυστηρότερη εποπτεία και αξιοποίηση εργαλείων όπως stress tests, κεφαλαιακά αποθέματα και όρια έκθεσης, ώστε οι κίνδυνοι από το κλίμα και τη φύση να αποτυπώνονται ρεαλιστικά στους ισολογισμούς. Παράλληλα, προτείνει τα περιβαλλοντικά επιβλαβή περιουσιακά στοιχεία να αντιμετωπίζονται με αυξημένες κεφαλαιακές απαιτήσεις, ώστε να αντανακλούν το πραγματικό τους ρίσκο.
Για την Ελλάδα, το μήνυμα είναι ιδιαίτερα επίκαιρο. Η χώρα είναι έντονα εκτεθειμένη σε φυσικούς κινδύνους – από τη λειψυδρία και τις πυρκαγιές έως την πίεση στα θαλάσσια οικοσυστήματα – ενώ η οικονομία της εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το φυσικό κεφάλαιο. Η ενσωμάτωση της φύσης στο πλαίσιο χρηματοπιστωτικής εποπτείας δεν αφορά μόνο την περιβαλλοντική πολιτική, αλλά τη μακροπρόθεσμη χρηματοοικονομική σταθερότητα και την προσέλκυση βιώσιμων επενδύσεων.
Όπως σημειώνει το WWF, η έγκαιρη δράση δεν αποτελεί μόνο άμυνα απέναντι στον κίνδυνο, αλλά και ευκαιρία. Η βιώσιμη χρηματοδότηση μπορεί να εξελιχθεί σε μοχλό ανάπτυξης, εφόσον οι ρυθμιστικές αρχές αντιμετωπίσουν το κλίμα και τη φύση ως κεντρικά ζητήματα οικονομικής πολιτικής και όχι ως περιφερειακές ανησυχίες.
Πηγή: Green Central Banking / WWF
