Η νεολαία είναι, ομολογουμένως, μια απ΄τις δυναμικότερες μερίδες του κοινωνικού συνόλου, με την δυνατότητα να δημιουργεί πεδία ενδιαφέροντος, να παλεύει για ανατροπές, να θέτει προβληματισμούς και να απαντάει σε αυτούς. Ακόμα και στον τομέα της εργασίας, πολλές είναι οι αλλαγές που έχουν προέλθει από διεκδικήσεις της νεολαίας. Μην ξεχνάμε ότι και οι πολιτικές ESG προέρχονται εν τινι μέτρω από μια ολόκληρη φιλοσοφία ζωής την οποία υποστήριξε ιδιαίτερα η Gen Z που βάζει στο κέντρο το περιβάλλον και τον άνθρωπο.
.
Η πρόσφατη έρευνα του Ιδρύματος Friedrich Ebert Stiftung κάνει zoom in στην ελληνική νεολαία από 14 έως 29 χρονών, αναδεικνύοντας τον τρόπο με τον οποίον βλέπουν τη ζωή, την πολιτική, την εργασία, αλλά και τα φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα της επικαιρότητας. Τα αποτελέσματα είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα, μιας και φωτίζουν την κατεύθυνση την οποία πρέπει να πάρει ο πυλώνας S του ESG.
Οι νέοι είναι ατομιστές ή απογοητευμένοι;
Ένα από τα βασικότερα ευρήματα της έρευνας, είναι μια (σχεδόν) αποδυνάμωση του «συλλογικού». Τι εννοούμε με το «σχεδόν»; Απ΄ότι προκύπτει οι νέοι δίνουν περισσότερη σημασία στην προσωπική ανέλιξη, αναφέροντας αξίες που σχετίζονται με την ανεξαρτησία (64%) και την ισχύ (55%), υποδηλώνοντας υψηλά επίπεδα ατομικισμού. Αντιθέτως συλλογικές αξίες, όπως η πολιτική και η ενεργοποίηση των πολιτών, βρίσκονται σε χαμηλά ποσοστά σκοράροντας 16% και 12% αντίστοιχα. Ένα εύρημα που επίσης θα έπρεπε να μας βάλει σε σκέψεις είναι ότι το 14,4% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι η δικτατορία, υπό ορισμένες συνθήκες, είναι καλύτερη μορφή διακυβέρνησης από την δημοκρατία. Πρέπει, ωστόσο, να σημειώσουμε ότι η μεγάλη πλειοψηφία αυτοπροσδιορίζεται ως προοδευτική και τοποθετείται στον κεντρώο χώρο.
Στον αντίποδα, όμως, υπάρχουν και αποτελέσματα που δείχνουν ότι η προαναφερθείσα στάση των νέων δεν είναι υπεροψία και ατομισμός, αλλά μάλλον απογοήτευση από το πολιτικό σύστημα. Συγκεκριμένα, φαίνεται μεγάλη κινητοποίηση των νέων σε σχέση με αυτοδιοργανωμένες δράσεις κοινωνικής προσφοράς όπως ο εθελοντισμός. Το 27,5% ανέφερε ότι συμμετέχει ενεργά, σε εθελοντικές δραστηριότητες ή σε δραστηριότητες οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, ενώ το 43,4% δήλωσε πως παρότι δεν έχει λάβει μέρος ακόμα, σκοπεύει να το κάνει στο μέλλον.
Περιβάλλον, Έμφυλα ζητήματα και εργασία
Το ίδιο ισχύει και στο πεδίο του περιβάλλοντος, με το μισό δείγμα ακριβώς να ιεραρχεί την κλιματική αλλαγή ως ένα απ΄τα βασικότερα προβλήματα προς λύση για την επόμενη δεκαετία. Σημαντικές είναι επίσης οι απαντήσεις όταν ρωτήθηκαν αν σταμάτησαν να αγοράζουν ένα προϊόν για περιβαλλοντικούς ή πολιτικούς λόγους, με το 61% συνολικά να απαντά είτε ότι ήδη το έχει κάνει, είτε ότι σκοπεύει στο μέλλον.
Αναφορικά, τώρα, με την εργασία, οι νέοι προτεραιοποιούν άλλον έναν «social» πυλώνα του ESG, που δεν είναι άλλος από την ισότητα των φύλων. Και εδώ τα ευρήματα είναι θετικά. Αν και μόλις το 20% τοποθετεί την ισότητα των φύλων ως ένα πρόβλημα που πρέπει να επιλυθεί εντός δεκαετίας (με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο να είναι 37%), το 69,5% δηλώνει ότι θα ένιωθε εξίσου άνετα να είχε μια γυναίκα προϊστάμενη όσο και έναν άντρα. Το αποτέλεσμα αυτό δείχνει ότι παρότι στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό ο Έλληνας τοποθετεί χαμηλότερα τα έμφυλα ζητήματα, φαίνεται να τα έχει κατά νου στην καθημερινότητά του.
Τέλος, παραμένοντας στο πεδίο της εργασίας, αναδύεται ένας προβληματισμός σχετικά με την επέλαση της αυτοματοποίησης. Συγκεκριμένα το 26% δηλώνει ανησυχία για την ρομποτοποίηση και τον μετασχηματισμό της εργασίας, εύρημα που οφείλουν να λάβουν σοβαρά υπ’όψιν οι εργοδότες. Είναι, σίγουρα, μια κρίσιμη στιγμή που η ψηφιακή επανακατάρτιση των εργαζομένων πρέπει να λάβει χαρακτήρα κατεπείγοντος, ώστε να μπορέσουν να δουν την τεχνολογική άνθιση ως μια ευκαιρία για αποδοτικότερη εργασία, κι όχι ως μια απειλή μελλοντικής ανεργίας.
