Παρεμβάσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, την ασφάλεια και την προσιτή οικονομικά απανθρακοποίηση περιλαμβάνει η πρόταση «Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας», την οποία παρουσίασε την Τετάρτη (29/1) η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
.
Η «Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας» βασίζεται στις συστάσεις που διατυπώθηκαν στην έκθεση του Μάριο Ντράγκι για το μέλλον της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας. Θα κατευθύνει το έργο της ΕΕ για την ανταγωνιστικότητα κατά την επόμενη πενταετία και θα μεταφράσει τις συστάσεις της έκθεσης σε συγκεκριμένες δράσεις για τη μελλοντική ευημερία της ΕΕ. Η πρόταση προβλέπει τη δημιουργία Ταμείου Ανταγωνιστικότητας ως διάδοχο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, θέτει ως στόχο τη μείωση του διοικητικού φόρτου κατά 25% και διατηρεί αμετάβλητους τους στόχους για την πράσινη μετάβαση. Στα τέλη Φεβρουαρίου αναμένεται η παρουσίαση της Καθαρής Βιομηχανικής Συμφωνίας.
Η ΕΕ διαθέτει ένα ισχυρό σύστημα δικαιωμάτων και αξιών, μια ενιαία αγορά, κορυφαίες υποδομές και εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό, αλλά όλοι αναγνωρίζουν ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για να διασφαλιστεί πως η Ευρώπη θα συμβαδίζει με άλλες μεγάλες οικονομίες σε έναν δύσκολο και ολοένα και πιο ανταγωνιστικό κόσμο. Ενώ παράλληλα επιδιώκει να διασφαλίσει την κλιματική ουδετερότητα της ΕΕ, θέτει μια πορεία ώστε να γίνει ο τόπος όπου εφευρίσκονται, κατασκευάζονται και διατίθενται στην αγορά οι μελλοντικές τεχνολογίες και τα καθαρά προϊόντα.
Η «Πυξίδα» προσδιορίζει 3 βασικούς τομείς δράσης:
Στον τομέα της καινοτομίας, η Ένωση πρέπει να καλύψει το χάσμα καινοτομίας δημιουργώντας ένα περιβάλλον όπου ευδοκιμούν οι νεοφυείς επιχειρήσεις, η αποτελεσματική βιομηχανική ηγεσία και η διάχυση των τεχνολογιών σε όλες τις επιχειρήσεις. Οι συγκεκριμένες πρωτοβουλίες της Επιτροπής περιλαμβάνουν τις πρωτοβουλίες «Apply AI» και «AI Gigafactories» για την προώθηση της βιομηχανικής υιοθέτησης της τεχνητής νοημοσύνης- σχέδια δράσης για προηγμένα υλικά, κβαντικές, βιοτεχνολογικές, ρομποτικές και διαστημικές τεχνολογίες- και μια στρατηγική της ΕΕ για τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και την κλιμάκωση που θα αντιμετωπίσει τα εμπόδια που εμποδίζουν την εμφάνιση και την κλιμάκωση νέων επιχειρήσεων.
Σχετικά με την απανθρακοποίηση, και την ταυτόχρονη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας, η ΕΕ έχει αποφασίσει να συμβάλλει στη μείωση των υψηλών και ευμετάβλητων τιμών της ενέργειας μέσω ενός σχεδίου δράσης για προσιτή ενέργεια. Θα καθορίσει μια προσέγγιση με γνώμονα την ανταγωνιστικότητα για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές μέσω της επικείμενης συμφωνίας για την καθαρή βιομηχανία, ενώ μια πράξη επιτάχυνσης της βιομηχανικής απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές θα επεκτείνει την ταχύτερη αδειοδότηση σε τομείς που βρίσκονται σε μετάβαση. Θα δρομολογήσει επίσης σχέδια δράσης για ενεργοβόρους τομείς, όπως ο χάλυβας, τα μέταλλα και τα χημικά προϊόντα.
Στο πεδίο της ασφάλειας και της ανθεκτικότητας, η ΕΕ συνεχίζει στην πορεία μείωσης των εξαρτήσεων από τρίτες χώρες, συνεχίζοντας να οικοδομεί αποτελεσματικές εμπορικές εταιρικές σχέσεις με οικονομίες σε όλο τον κόσμο. Μέσω μιας νέας σειράς εταιρικών σχέσεων καθαρού εμπορίου και επενδύσεων θα συμβάλει στην εξασφάλιση της προμήθειας πρώτων υλών, καθαρής ενέργειας, βιώσιμων καυσίμων μεταφορών και καθαρής τεχνολογίας από όλο τον κόσμο. Θα επανεξετάσει επίσης τους κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις ώστε να εισαγάγει μια ευρωπαϊκή προτίμηση στις δημόσιες συμβάσεις για κρίσιμους τομείς και τεχνολογίες.
Οι δράσεις αυτές θα στηριχθούν σε πέντε οριζόντιες δραστηριότητες:
- Απλούστευση διαδικασιών με δραστική μείωση του ρυθμιστικού και διοικητικού φόρτου για τις επιχειρήσεις
- Μείωση των φραγμών στην ενιαία αγορά μέσω της στρατηγικής «Ορίζοντας»
- Χρηματοδότηση της ανταγωνιστικότητας με τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων
- Προώθηση των δεξιοτήτων και των ποιοτικών θέσεων εργασίας μέσω μιας Ένωσης Δεξιοτήτων
- Καλύτερος συντονισμός των πολιτικών σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο με την καθιέρωση ενός εργαλείου συντονισμού της ανταγωνιστικότητας
- Η Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας είναι η πρώτη σημαντική πρωτοβουλία της Επιτροπής στο πλαίσιο της θητείας 2024-2029.