Μια νέα διεθνής έκθεση έφερε στο φως σοβαρές καταγγελίες για τον τρόπο με τον οποίο οι πλούσιες χώρες στηρίζουν –υποτίθεται– τα φτωχότερα κράτη στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με τη μελέτη, οι περισσότερες χρηματοδοτήσεις προς τις αναπτυσσόμενες χώρες δίνονται με τη μορφή δανείων και όχι επιχορηγήσεων, επιβαρύνοντας με νέο χρέος τα κράτη που ήδη πλήττονται από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
.
Ο όρος που χρησιμοποιείται είναι «κερδοσκοπία στην κρίση» (“crisis profiteering”), καθώς, όπως αναφέρεται, αντί να παρέχουν στήριξη, τα πλούσια κράτη εκμεταλλεύονται την ευάλωτη θέση των χωρών του Νότου. Οι συντάκτες της έκθεσης επισημαίνουν ότι οι χώρες που έχουν συμβάλει λιγότερο στις παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου αναγκάζονται να πληρώνουν υψηλά επιτόκια για δάνεια που προορίζονται να χρηματοδοτήσουν μέτρα προσαρμογής και ανθεκτικότητας.
Η έκθεση κατηγορεί τις κυβερνήσεις των ανεπτυγμένων κρατών ότι παρουσιάζουν τα δάνεια ως «κλιματική βοήθεια», δημιουργώντας μια ψευδαίσθηση γενναιοδωρίας, ενώ στην πραγματικότητα μετακυλίουν το βάρος στις οικονομίες που βρίσκονται ήδη στο χείλος της κρίσης. Σε αρκετές περιπτώσεις, τα δάνεια συνοδεύονται από αυστηρούς όρους που περιορίζουν την ικανότητα των αναπτυσσόμενων χωρών να επενδύσουν σε κοινωνικές ανάγκες, όπως η υγεία και η εκπαίδευση.
Η συζήτηση για τη χρηματοδότηση της κλιματικής δράσης έχει ενταθεί ενόψει της Διάσκεψης COP30, με πολλές χώρες του Νότου να απαιτούν ριζική αλλαγή στη δομή του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ζητούν περισσότερες επιχορηγήσεις, διαγραφές χρέους και δικαιότερη κατανομή πόρων. Από την άλλη, οι πλούσιες χώρες υποστηρίζουν ότι τα δάνεια είναι ένας τρόπος να πολλαπλασιάσουν τα διαθέσιμα κεφάλαια, ώστε να καλύψουν τις τεράστιες ανάγκες χρηματοδότησης.
Το ζήτημα της «κλιματικής δικαιοσύνης» βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο, με τις φωνές από την Αφρική, την Ασία και τον Ειρηνικό να καταγγέλλουν πως πληρώνουν διπλά: πρώτα με τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης και έπειτα με την παγίδα του χρέους.
Πηγή: RFI