Ιστορική εξέλιξη για την κλιματική δικαιοσύνη καταγράφηκε στην Ελβετία, καθώς δικαστήριο του καντονιού Zug έκανε δεκτή αγωγή κατοίκων της Ινδονησίας κατά της τσιμεντοβιομηχανίας Holcim, με αντικείμενο τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και τη συμβολή τους στην κλιματική αλλαγή.
.
Η υπόθεση αφορά τέσσερις κατοίκους του χαμηλού υψομετρικά νησιού Pari, ανοικτά της Τζακάρτας, το οποίο τα τελευταία χρόνια πλήττεται επανειλημμένα από πλημμύρες καθώς η άνοδος της στάθμης της θάλασσας επιταχύνεται. Οι ενάγοντες κατέθεσαν την προσφυγή τους τον Ιανουάριο του 2023, υποστηρίζοντας ότι η Holcim δεν λαμβάνει επαρκή μέτρα για τη μείωση των εκπομπών της και, ως εκ τούτου, συμβάλλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη και στις επιπτώσεις που βιώνουν οι ίδιοι.
Το δικαστήριο ανακοίνωσε ότι η αγωγή γίνεται κατ’ αρχήν δεκτή, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι η απόφαση αυτή θα μπορούσε να ανατραπεί σε επόμενο στάδιο, εφόσον κριθεί ότι δεν πληρούνται όλες οι δικονομικές προϋποθέσεις. Παρ’ όλα αυτά, οργανώσεις που στηρίζουν την υπόθεση κάνουν λόγο για ορόσημο. Η ελβετική μη κυβερνητική οργάνωση Swiss Church Aid (HEKS/EPER), η οποία υποστηρίζει τους κατοίκους του Pari, σημειώνει ότι είναι η πρώτη φορά που ελβετικό δικαστήριο δέχεται να εξετάσει κλιματική αγωγή κατά μεγάλης εταιρείας.
«Είμαστε πολύ χαρούμενοι. Αυτή η απόφαση μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε τον αγώνα μας», δήλωσε η Ibu Asmania, μία από τις ενάγουσες, σε ανακοίνωση της οργάνωσης, προσθέτοντας ότι η εξέλιξη αυτή αποτελεί «καλό νέο για εμάς και τις οικογένειές μας».
Από την πλευρά της, η Holcim ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να ασκήσει έφεση. Σε δήλωσή της, υποστηρίζει ότι το ζήτημα του «ποιος δικαιούται να εκπέμπει και πόσο CO₂» θα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο νομοθετικής ρύθμισης και όχι πολιτικών δικαστηρίων. Παράλληλα, η εταιρεία επισημαίνει ότι έχει δεσμευτεί να πετύχει μηδενικές καθαρές εκπομπές έως το 2050 και ότι έχει ήδη μειώσει τις άμεσες εκπομπές CO₂ από τις δραστηριότητές της κατά περισσότερο από 50% από το 2015.
Οι ενάγοντες ζητούν αποζημίωση για τις κλιματικές ζημιές που έχουν υποστεί, οικονομική συμμετοχή της εταιρείας σε έργα αντιπλημμυρικής προστασίας, καθώς και ταχύτερη μείωση των εκπομπών της. ΜΚΟ που στηρίζουν την προσφυγή εξηγούν ότι επέλεξαν τη Holcim επειδή συγκαταλέγεται στους λεγόμενους «carbon majors», δηλαδή στους μεγαλύτερους εκπομπούς διοξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως.
Σύμφωνα με την Global Cement and Concrete Association, η παραγωγή τσιμέντου ευθύνεται για περίπου το 7% των παγκόσμιων εκπομπών CO₂, γεγονός που καθιστά τον κλάδο κομβικό στη συζήτηση για την κλιματική μετάβαση.
Η υπόθεση του νησιού Pari ενδέχεται να αποτελέσει σημείο αναφοράς για ανάλογες αγωγές στην Ευρώπη, σε μια περίοδο όπου η κλιματική ευθύνη των μεγάλων εταιρειών μεταφέρεται όλο και συχνότερα από το πολιτικό πεδίο στις δικαστικές αίθουσες.
Πηγή: Reuters
