Η ευρωπαϊκή αγορά πράσινων ομολογιών δείχνει να αποκτά ξανά δυναμική, με σταθερή ροή έργων και εκδόσεων που χαρακτηρίζονται ως «καλά προετοιμασμένες» από την ISS ESG. Η εικόνα που αναδύεται είναι ευνοϊκή: η ζήτηση παραμένει υψηλή, οι εκδότες έχουν αρχίσει να αξιοποιούν πιο ώριμα εργαλεία σύγκλισης με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, ενώ μεγάλος αριθμός πράσινων έργων προχωρούν προς υλοποίηση.
.
Παρ’ όλα αυτά, κάτω από την επιφάνεια της «θετικής ροής» κρύβονται προκλήσεις που μπορεί να καθορίσουν την εξέλιξη της αγοράς τα επόμενα χρόνια.. Η ISS επισημαίνει ότι οι εκδότες — τόσο δημόσιοι φορείς όσο και ιδιωτικές εταιρείες — βλέπουν πλέον πιο καθαρά το οικονομικό όφελος της πράσινης ομολογιακής χρηματοδότησης. Η πρόσβαση σε κεφάλαια που αναζητούν πράσινα προϊόντα, η πιθανότητα ευνοϊκότερων όρων δανεισμού και η ανάγκη για ενισχυμένη εταιρική εικόνα δημιουργούν ένα περιβάλλον όπου οι πράσινες εκδόσεις θεωρούνται στρατηγική επιλογή. Ταυτόχρονα, οι επενδυτές, που πλέον αναμένεται να επιδείξουν αυστηρότητα, αξιολογούν θετικά έργα με σαφώς μετρήσιμες περιβαλλοντικές δράσεις.
Όμως η εικόνα δεν είναι μονοδιάστατη. Παρά την καλή προσφορά έργων, η ωριμότητά τους δεν είναι πάντα δεδομένη. Η ISS αναφέρει ότι σημαντικό μέρος των έργων που εμφανίζονται σε πράσινες εκδόσεις δεν είναι πλήρως έτοιμο να υλοποιηθεί: είτε στερούνται τεχνικής ωριμότητας, είτε δεν διαθέτουν ολοκληρωμένο ρυθμιστικό πλαίσιο, είτε δεν συνοδεύονται από επαρκή τεκμηρίωση ως προς τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις τους. Το αποτέλεσμα είναι ένας κίνδυνος «πρόωρης πράσινης σήμανσης», όπου η «πράσινη» ταμπέλα προηγείται της ουσίας.
Εξίσου σημαντική παραμένει η ανάγκη εναρμόνισης των προτύπων. Παρά τις προσπάθειες της ΕΕ, η αγορά εξακολουθεί να λειτουργεί με ανομοιογενείς ορισμούς για το τι θεωρείται πράσινο ομόλογο, ποια έργα είναι επιλέξιμα και ποιες μετρήσεις πρέπει να γίνονται. Η έλλειψη συγκρισιμότητας και η διαφοροποίηση των απαιτήσεων περιορίζουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών και αυξάνουν το κόστος έκδοσης για τους εκδότες.
Για την Ελλάδα, η συγκυρία έχει διπλή ανάγνωση. Από τη μια, η υψηλή ζήτηση για πράσινα έργα δημιουργεί ευκαιρίες για ελληνικές εταιρείες και οργανισμούς που επιδιώκουν να ευθυγραμμιστούν με την πράσινη μετάβαση. Από την άλλη, οι απαιτήσεις για αποδεδειγμένη περιβαλλοντική απόδοση, μετρήσιμα στοιχεία και σαφή δομή χρήσης πόρων απαιτούν σοβαρή προετοιμασία. Οι επενδυτές γίνονται ολοένα και πιο επιφυλακτικοί απέναντι σε εκδόσεις που δεν παρουσιάζουν επαρκή τεκμηρίωση ή εμφανίζουν αδύναμα κριτήρια.
Η «καλή ροή» στην ευρωπαϊκή αγορά πράσινων ομολόγων είναι αναμφίβολα ενθαρρυντική. Όμως για να μετατραπεί σε σταθερό ρεύμα, απαιτείται μεγαλύτερη ωριμότητα έργων, αυστηρότερη σύγκλιση με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και ενίσχυση της διαφάνειας. Η ζήτηση υπάρχει — το ζητούμενο είναι η ποιότητα και η αξιοπιστία των εκδόσεων που θα ακολουθήσουν.
Πηγή: Environmental Finance
