Tα πρότυπα περιβαλλοντικής, κοινωνικής και διακυβέρνησης (ESG) έχουν καταστεί ζωτικής σημασίας για τον κλάδο της διαχείρισης επενδύσεων. Οι μεγάλοι επενδυτές εφαρμόζουν κριτήρια ESG σε τακτική βάση και τα παγκόσμια περιουσιακά στοιχεία ESG αναμένεται να φτάσουν τα 50 δισ. δολάρια μέχρι το 2025, σύμφωνα με τους Financial Times.
.
Σύμφωνα με τους Craig Coben, πρώην παγκόσμιος επικεφαλής των κεφαλαιαγορών στην Bank of America και τώρα διευθύνων σύμβουλος της Seda Experts, και Petra Dismorr, διευθύνουσα σύμβουλος της NorthPeak Advisory, μιας συμβουλευτικής εταιρείας ESG, καθώς όλο και περισσότεροι επενδυτές ενσωματώνουν τους παράγοντες ESG στην επιλογή περιουσιακών στοιχείων, οι εταιρείες που είναι επιφορτισμένες με τη βαθμολόγηση ενός τίτλου ως προς τα ESG έχουν αποκτήσει τεράστια επιρροή στις επενδυτικές αποφάσεις και στις ροές κεφαλαίων. Επίσης, παρεμπιπτόντως, διαθέτουν υψηλά περιθώρια κέρδους.
Στις 30 Μαρτίου το Υπουργείο Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοίνωσε δημόσια διαβούλευση για να καθορίσει τον τρόπο ρύθμισης των παρόχων αξιολογήσεων ESG. Αυτό έρχεται σε συνέχεια της αυξανόμενης αγανάκτησης άλλων διεθνών εποπτικών οργάνων για την έλλειψη διαφάνειας των αξιολογήσεων ESG.
Οι αξιολογήσεις ESG έχουν γίνει επίσης σημείο ανάφλεξης για πολιτικές αντιπαραθέσεις. Ορισμένοι πολιτικοί του GOP στις ΗΠΑ διαμαρτύρονται ότι οι αξιολογήσεις αποτελούν "δούρειο ίππο" για την εισαγωγή της αριστερής ιδεολογίας στις επενδυτικές αποφάσεις. Άλλοι επικριτές λένε ότι οι αξιολογήσεις ESG διευκολύνουν το "πράσινο ξέπλυμα", αναφέροντας επιχειρήσεις που έχουν λάβει ισχυρές αξιολογήσεις ESG και οι οποίες ασκούν δραστηριότητες που θεωρούν μη βιώσιμες.
Οι επικρίσεις αυτές αντανακλούν μια ευρέως διαδεδομένη παρανόηση του τι είναι οι αξιολογήσεις ESG. Σε αντίθεση με τη δημοφιλή πεποίθηση, οι αξιολογήσεις κινδύνου ESG «δεν αποτελούν ένα γενικό μέτρο της εταιρικής "καλοσύνης"», σύμφωνα με την MSCI, αλλά αντίθετα «επικεντρώνονται στους οικονομικούς κινδύνους για την κατώτατη γραμμή μιας εταιρείας». Οι αξιολογήσεις ESG της Sustainalytics καταγράφουν την έκθεση ενός εκδότη σε σημαντικούς, βιομηχανικούς κινδύνους ESG και τη διαχείριση αυτών των κινδύνων από τον εκδότη.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πάροχοι αξιολογήσεων με επίκεντρο τον αντίκτυπο, αλλά μάλλον ότι ο μετριασμός του κινδύνου και ο αντίκτυπος είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Οι συνήθεις αξιολογήσεις ESG δεν μετρούν την επίδραση μιας εταιρείας στο περιβάλλον ή την κοινωνία, αλλά μάλλον το πώς οι παράγοντες ESG μπορούν να επηρεάσουν τις οικονομικές επιδόσεις.
Συνεπώς, το ESG γίνεται καλύτερα κατανοητό ως ορθή επιχειρηματική πρακτική και ως ένας άλλος φακός για την εξέταση των επενδυτικών κινδύνων και ευκαιριών. Ωστόσο, οι επικρίσεις για τις αξιολογήσεις υπερβαίνουν την πολιτική. Οι επενδυτές και οι εκδότες παραπονιούνται ότι οι αξιολογήσεις ESG είναι υποκειμενικές, ασυνεπείς, ασαφείς και ως επί το πλείστον ανεξέλεγκτες, καθώς και γεμάτες συγκρούσεις συμφερόντων. Είναι δύσκολο να κατανοήσουμε, για παράδειγμα, πώς ένας οίκος αξιολόγησης ESG θα μπορούσε να βαθμολογήσει την καταρρεύσασα εταιρεία κρυπτογράφησης FTX υψηλότερα για τη διακυβέρνηση από την ExxonMobil. Και οι βαθμολογίες διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των παρόχων.
Ενώ οι οργανισμοί αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, όπως η S&P και η Moody's, συμφωνούν συνήθως (όχι πάντα) στην κατηγορία του γράμματος, είναι αλήθεια ότι συχνά υπάρχουν άγριες και ευρέως αποκλίνουσες αξιολογήσεις. Όπως εξηγεί μια ανάρτηση στο blog του CFA Institute:
«Η MSCI, η S&P και η Sustainalytics είναι όλες ολοκληρωμένες αξιολογήσεις ESG. Θα πρέπει να έχουν υψηλή συσχέτιση. Ωστόσο, η συσχέτιση του MSCI με τον S&P και το Sustainalytics είναι κάτω από 50%. Η συσχέτιση S&P και Sustainalytics είναι υψηλότερη αλλά εξακολουθεί να είναι χαμηλότερη από την αναμενόμενη . . . Συνολικά, τα αποτελέσματα . . . είναι αντικρουόμενα και αντιφατικά».
Η ποικιλομορφία των απόψεων μπορεί να ακούγεται καλή, αλλά η αδυναμία των ξένων να κατανοήσουν τους λόγους των τεράστιων αποκλίσεων κάνει τις αξιολογήσεις να φαίνονται αυθαίρετες. Όπως λέει η πλατφόρμα δεδομένων Integrum, οι αξιολογήσεις πρέπει να είναι ένα «γυάλινο κουτί» και όχι ένα «μαύρο κουτί».
Οι παρατηρητές έχουν μερικά διαφορετικά μοντέλα για να εξετάσουν πώς να ρυθμίσουν τις αξιολογήσεις ESG. Μπορούν να αντιμετωπίζουν τις αξιολογήσεις ESG ως κάτι παρόμοιο είτε με τις εκθέσεις έρευνας χρηματιστών είτε με τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας.
Η ιδέα πίσω από το μοντέλο έρευνας-μεσίτη είναι ότι οι απόψεις και οι μεθοδολογίες ποικίλλουν τόσο πολύ μεταξύ των εταιρειών αξιολόγησης που είναι καλύτερο να αφεθεί στους επενδυτές να αποφασίσουν ποιους παράγοντες θα σταθμίσουν κατά τη λήψη μιας επενδυτικής απόφασης. Όπως γράφουν δύο στρατηγικοί αναλυτές της Dimensional Fund Advisors, οι αξιολογήσεις «δεν πρέπει να θεωρούνται αντικειμενικές αξιολογήσεις, αλλά γνώμες - όχι αντίθετες με τις γνώμες αγοράς/διακράτησης/πώλησης που εκδίδονται από αναλυτές πωλήσεων εδώ και δεκαετίες».
Η αξιολόγηση ESG θα είναι απλώς μια ακόμη άποψη που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ή να αγνοηθεί κατά τη λήψη μιας επενδυτικής απόφασης. Στην περίπτωση αυτή, οι ανησυχίες σχετικά με τη σύγκρουση συμφερόντων θα πρέπει να αντιμετωπιστούν από τις χρηματοπιστωτικές ρυθμιστικές αρχές. Ακριβώς όπως οι αναλυτές της έρευνας πώλησης πρέπει να παραμείνουν απομονωμένοι από την επενδυτική τραπεζική, οι εταιρείες αξιολόγησης ESG θα πρέπει να διασφαλίσουν την ανεξαρτησία τους από τις σχετικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά. Θα υπήρχε μικρή ρύθμιση του περιεχομένου των ίδιων των αξιολογήσεων.
Το πρόβλημα με αυτή την προσέγγιση είναι ότι εγκαταλείπει κάθε δημόσιο αγαθό που θα προέκυπτε από τις αξιολογήσεις ESG. Καθώς οι επενδυτές έχουν ενισχύσει τις εσωτερικές τους ομάδες έρευνας, το βάρος θα πέσει πάνω τους για την αξιολόγηση των δεικτών ESG χωρίς να υπάρχει ένα πλαίσιο για όλο τον κλάδο. Αυτό είναι ιδιαίτερα προβληματικό επειδή πολλές από τις πληροφορίες που χρησιμοποιούνται στις αξιολογήσεις ESG δεν είναι διαθέσιμες στο κοινό, καθιστώντας τις μεμονωμένες αξιολογήσεις από εκατοντάδες επενδυτές ακόμη πιο πιθανό να είναι ανακριβείς από ό,τι σήμερα.
Στο άλλο άκρο του φάσματος, οι χρηματοπιστωτικές ρυθμιστικές αρχές θα αντιμετώπιζαν τους διαιτητές ESG ως κάτι σαν τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας (CRAs). Οι κανόνες που ισχύουν για τους CRAs επιβάλλουν γενικά αυστηρές απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένης της εγγραφής και της συνεχούς εποπτείας, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας είναι αξιόπιστες. Οι αμερικανικοί κανονισμοί παρέχουν ακόμη και ειδική νομιμότητα στους «εθνικά αναγνωρισμένους οργανισμούς κινητών αξιών», οι αξιολογήσεις των οποίων χρησιμοποιούνται συχνά για ρυθμιστικούς σκοπούς.
Η εξάρτηση από τους CRAs έχει προκαλέσει αντιδράσεις μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, αλλά αυτό το μοντέλο ρύθμισης παρέχει τουλάχιστον ένα σχέδιο για την εποπτεία των αξιολογήσεων ESG και τη δυνατότητα για μια κοινή προσέγγιση μεταξύ των επιχειρήσεων. Όπως και οι οργανισμοί αξιολόγησης, οι εταιρείες αξιολόγησης ESG παρέχουν στους επενδυτές πληροφορίες που μπορούν να είναι καθοριστικές - και να (απο)χαρακτηρίζουν - τις επενδυτικές αποφάσεις, ακόμη και αν οι κίνδυνοι που αξιολογούν είναι διαφορετικοί.
Στο πλαίσιο αυτού του καθεστώτος, οι νέοι κανόνες θα πρέπει να περιλαμβάνουν απαιτήσεις για τη διαφάνεια και τη σύγκρουση συμφερόντων, καθώς και πρότυπα για τη συλλογή δεδομένων, την ουσιαστικότητα, τη μεθοδολογία και τους στόχους. Το νέο καθεστώς θα απαιτήσει επίσης συνεργασία με άλλους ενδιαφερόμενους φορείς, όπως εταιρείες, επενδυτές και εμπορικές ομάδες, για να συμφωνηθούν οι βέλτιστες πρακτικές.
Αυτό σημαίνει ότι ένα κανονιστικό πλαίσιο θα πρέπει να προσαρμοστεί στα ειδικά χαρακτηριστικά των αξιολογήσεων ESG, αντικατοπτρίζοντας τις μοναδικές προκλήσεις, όπως η έλλειψη τυποποίησης των δεδομένων και η δυσκολία σύγκρισης των επιδόσεων ESG μεταξύ διαφορετικών τομέων.
Η ρύθμιση δεν σημαίνει οριζόντια ομοιομορφία. Οι επενδυτές θα εξακολουθήσουν να διατηρούν εσωτερικές ομάδες έρευνας, όπως και σήμερα που διενεργούν τη δική τους πιστωτική ανάλυση για τα ομόλογα με αξιολόγηση CRA, αλλά θα επωφεληθούν από ένα κοινό πλαίσιο.
Το μοντέλο της ρύθμισης των ESG με βάση την πιστοληπτική αξιολόγηση μπορεί τελικά να είναι πιο λογικό. Οι αξιολογήσεις ESG θα έχουν πάντα επικριτές, αλλά αν οι υπεύθυνες επενδύσεις αποτελούν επιταγή δημόσιας πολιτικής, τότε οι αρχές θα πρέπει να νομιμοποιήσουν τις αξιολογήσεις, με σαφείς κανόνες για την αξιολόγηση του E, του S και του G. Η αναλογία με τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας δεν είναι τέλεια, αλλά δείχνει προς την κατεύθυνση των κοινών αρχών, επιτρέποντας παράλληλα κάποια ποικιλομορφία απόψεων.
