Η κλιματική αλλαγή ανατρέπει ισορροπίες αιώνων στην αμπελουργία και τη γαστρονομική κουλτούρα της Ευρώπης. Η φετινή συγκομιδή στα αμπέλια της Αλσατίας ξεκίνησε στις 19 Αυγούστου – η πιο πρώιμη στην ιστορία της περιοχής – ένα γεγονός που αποτυπώνει την ένταση των αλλαγών.
.
Παράλληλα, οι βόρειες χώρες, μέχρι πρότινος εκτός του οινικού χάρτη, αναδεικνύονται σε νέες δυνάμεις. Η Δανία κερδίζει θέση σε καταλόγους κορυφαίων εστιατορίων, ενώ στη Βρετάνη της Γαλλίας έχουν δημιουργηθεί 45 νέοι αμπελώνες από το 2016, με παραγωγή 40.000 φιαλών τον τελευταίο χρόνο.
Την ίδια στιγμή, το μέλλον παραδοσιακών περιοχών μοιάζει ζοφερό. Μελέτη στο επιστημονικό περιοδικό Nature Earth and Environment προειδοποιεί ότι έως το τέλος του αιώνα το 90% των αμπελουργικών ζωνών σε Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα και Νότια Καλιφόρνια θα αντιμετωπίζει σοβαρούς κινδύνους. Η επιτάχυνση της ωρίμανσης οδηγεί σε κρασιά με υψηλότερο αλκοόλ, χαμηλότερη οξύτητα και αμφισβήτηση της έννοιας του «terroir» που όριζε την ταυτότητα κάθε τόπου.
Οι στρατηγικές προσαρμογής
Οι παραγωγοί ήδη αναζητούν λύσεις: νέα, ανθεκτικότερα σταφύλια, πειράματα με ανάμειξη διαφορετικών χρονιών για σταθερή ποιότητα, ακόμα και άρδευση – αν και παραμένει αντικείμενο έντονων συζητήσεων για τις επιπτώσεις της στην αυθεντικότητα του κρασιού.
Η ελληνική πραγματικότητα
Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή αυτής της μετάβασης. Οι ακραίοι καύσωνες και η ξηρασία πλήττουν αμπελώνες από τη Σαντορίνη έως τη Νάουσα. Παραγωγοί όπως ο Στέλιος Μπουτάρης επενδύουν σε νέες τεχνικές: φυτεύσεις σε μεγαλύτερα υψόμετρα, εκσυγχρονισμένα αρδευτικά συστήματα και αξιοποίηση της τεράστιας ποικιλίας των αυτόχθονων ελληνικών ποικιλιών, που προσφέρουν ανθεκτικότητα και μοναδικότητα.
Το ανάγλυφο της χώρας επιτρέπει μετακινήσεις καλλιεργειών σε ορεινές περιοχές, όπου οι χαμηλότερες θερμοκρασίες καθυστερούν τη συγκομιδή. Ωστόσο, οι παραθαλάσσιες ζώνες αναμένεται να δοκιμαστούν σκληρά, με ανάγκη για μέτρα προστασίας και προσαρμογής.
Ένα μέλλον υπό αμφισβήτηση
Το ερώτημα που μένει ανοιχτό είναι αν οι παραδοσιακές οινικές περιοχές θα καταφέρουν να διατηρήσουν τον χαρακτήρα τους ή αν θα παραδώσουν τη σκυτάλη σε νέους «παίκτες» του Βορρά. Σε κάθε περίπτωση, το κρασί της Ευρώπης – και της Ελλάδας – βρίσκεται μπροστά σε μια ιστορική καμπή, όπου η παράδοση συναντά την επιστήμη και η φύση υπαγορεύει νέους κανόνες στο ποτήρι μας.
Πηγή: Vineteur
