Σε μία αβέβαιη εποχή που χαρακτηρίζεται από πολέμους, ανασφάλεια και υψηλά κόστη ζωής, η ενσωμάτωση κριτηρίων ESG από τις επιχειρήσεις και κατά συνέπεια η μεταμόρφωσή τους σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά υπεύθυνες εταιρείες με θεμιτό τρόπο διακυβέρνησης, είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή τους. Τα κριτήρια ESG αποτελούν πλέον βασικό μέτρο αξιολόγησης των επιχειρηματικών πρακτικών, επηρεάζοντας όχι μόνο την πρόσβαση σε επενδυτικά κεφάλαια και χρηματοδοτικά εργαλεία, αλλά και την κοινωνική αποδοχή και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα μιας εταιρείας.
Μέχρι πρότινος, η δημοσίευση εταιρικών εκθέσεων βιωσιμότητας ήταν προαιρετική και η εκπόνησή τους επαφιόταν στη βούληση των εταιρειών ανάλογα και με τον στρατηγικό τους σχεδιασμό. Πλέον, τα νέα πρότυπα Εκθέσεων Βιωσιμότητας (ESRS) που πρέπει να εφαρμόζονται, βάσει της οδηγίας για την υποβολή εκθέσεων εταιρικής βιωσιμότητας (CSRD), αποτελούν την νέα πραγματικότητα στην οποία καλείται να προσαρμοστεί μεγάλο εύρος των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Το γεγονός αυτό αποτελεί από μόνο του πρόκληση, καθώς οι εταιρείες θα πρέπει να ενταχθούν στο νέο καθεστώς συστηματικής παρακολούθησης στοιχείων της επιχείρησης αναφορικά με τις επιδράσεις που έχουν οι δραστηριότητές τους στον άνθρωπο, την κοινωνία και το περιβάλλον. Ταυτόχρονα όμως, το πλαίσιο αυτό δημιουργεί και ευκαιρίες ανάπτυξης, εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα της επιχείρησης και την αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων που ελλοχεύουν από την κλιματική κρίση.
Οι αιολικές επιχειρήσεις είναι έντονα ευαισθητοποιημένες ως προς τα κριτήρια ESG. Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον αιολικό κλάδο πληρούν -κατά κάποιο τρόπο εξ ορισμού- τα δύο πρώτα κριτήρια που αφορούν το περιβάλλον και την κοινωνία, και επιπλέον καταγράφουν σημαντικές επιδόσεις και στην εταιρική διακυβέρνηση.
Αιολικός κλάδος και περιβάλλον
Η Αιολική Ενέργεια αποτελεί σημαντικό μέρος της λύσης για την προστασία του περιβάλλοντος. Βασική συνεισφορά των εταιρειών του κλάδου στον πυλώνα του περιβάλλοντος, είναι η συμβολή στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέσω της παραγωγής καθαρής ενέργειας. Τα αιολικά πάρκα στην Ελλάδα εξοικονόμησαν σε ένα έτος τόσες εκπομπές CO2 όσες εκπέμπονται από το 82% των επιβατηγών αυτοκινήτων που κυκλοφορούν στη χώρα. Η εξοικονόμηση αυτή ισοδυναμεί, από άποψης CO2, με 12,7 εκατ. στρέμματα δάσους, φυτεμένα με πάνω από 570 εκατ. δέντρα.
Παράλληλα, οι εταιρείες που διαθέτουν αιολικά πάρκα, υποχρεούνται να διαχειρίζονται με υπευθυνότητα τις επιπτώσεις από την εγκατάσταση και τη λειτουργία των έργων τους, όπως η προστασία της βιοποικιλότητας και των τοπικών οικοσυστημάτων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι τα αιολικά πάρκα εκτελούν έργα αποκατάστασης και αναδάσωσης. Μέχρι σήμερα, χάρη στα αιολικά πάρκα έχουν αναδασωθεί ή έχουν εκτελεστεί ισοδύναμα δασοτεχνικά έργα που ισοδυναμούν σε πάνω από 31.000 στρέμματα δάσους.
Αιολικός κλάδος και κοινωνία
Οι εταιρείες που αναπτύσσουν αιολικά πάρκα σε μία περιοχή, καλούνται να ενισχύουν την εμπιστοσύνη των πολιτών, προωθώντας τη διαφάνεια αφουγκραζόμενες τις ανησυχίες των τοπικών κοινοτήτων, και παράλληλα να συμβάλλουν ουσιαστικά στην αναβάθμιση της ποιότητας της ζωής των πολιτών, μέσω της ενεργούς συμμετοχής τους σε κοινωνικές δράσεις. Μέσα από την υλοποίηση δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, όπως έργα υποδομής, ιατρική υποστήριξη, κοινωνικές υποδομές, αναδασώσεις, αντιπλημμυρικά, υποστήριξη πολιτιστικών και αθλητικών δράσεων και εκδηλώσεων, ενίσχυση των τοπικών παραγωγών της περιοχής με ειδικά έργα που διευκολύνουν τις εργασίες τους κ.ο.κ., συμβάλλουν στη διάχυση της ανάπτυξης σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Επιπλέον, οι αιολικές επιχειρήσεις παρέχουν φθηνή και καθαρή ενέργεια στο κοινωνικό σύνολο. Πιο συγκεκριμένα, τα 5.326MW αιολικών πάρκων που λειτουργούσαν το πρώτο εξάμηνο του 2024, παρήγαγαν περίπου 6 ΤWh καθαρής ενέργειας στην χώρα μας. Η ενέργεια αυτή, αντιστοιχεί στην ηλεκτρική κατανάλωση περίπου 2,7 εκατ. ελληνικών νοικοκυριών.
Λόγω του ότι τα αιολικά πάρκα είναι επενδύσεις που γίνονται στην επαρχία, δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και προστιθέμενη αξία κατά την κατασκευή και τη λειτουργία τους. Εξίσου σημαντικό είναι ότι οι εταιρείες που διαθέτουν αιολικά πάρκα, αποδίδουν το 3% του τζίρου τους στους τοπικούς καταναλωτές και τους τοπικούς δήμους. Με βάση σχετική πρόσφατη απόφαση, το ετήσιο ποσό που αποδίδεται σε καταναλωτές και δήμους από τα αιολικά πάρκα που λειτουργούσαν το 2023 είναι 29 εκατομμύρια ευρώ (συν 6,3 εκατ. από λοιπές ΑΠΕ).
Αιολικός κλάδος και εταιρική διακυβέρνηση
Η εφαρμογή ηθικών επιχειρηματικών πρακτικών και η ενσωμάτωση βιώσιμων στρατηγικών αποτελούν βασικά συστατικά μιας σωστής εταιρικής διακυβέρνησης, καθώς με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται η πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία και προσελκύονται επενδυτές. Οι επενδύσεις ΑΠΕ, είναι επενδύσεις μεγάλου κόστους, η υλοποίηση των οποίων απαιτεί υψηλά κεφάλαια και πολλές φορές είναι οι ίδιοι οι επενδυτές οι οποίοι πιέζουν προς μια ισχυρή εταιρική διακυβέρνηση προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα και η ανταγωνιστικότητα της επιχείρησης.
Ο ελληνικός αιολικός κλάδος, χαρακτηρίζεται από μεγάλη εξωστρέφεια, εάν αναλογιστεί κανείς ότι το 53% των αιολικών επενδύσεων ανήκει σε ξένους επενδυτές, οι οποίοι έχουν θέσει υψηλά στην ατζέντα τους τα θέματα της εταιρικής διακυβέρνησης, της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Το ευχάριστο όμως είναι ότι πλέον βλέπουμε συνεχώς και ελληνικές επιχειρήσεις που είναι εξοικειωμένες με την έννοια του ESG και επιδιώκουν μια διαφανή εταιρική διακυβέρνηση, όπου η έννοια της εμπιστοσύνης στη διοίκηση και της πίστης ότι η πληροφορία τηρείται και διαχέεται με αξιοπιστία στους χρηματοδότες (μετόχους, τράπεζες κλπ) είναι κρίσιμη.
Οι εταιρείες του αιολικού κλάδου βρίσκονται σε καίρια θέση για να επιτευχθεί η πράσινη μετάβαση και ήδη υπηρετούν τα κριτήρια ESG. Μένοντας πιστές στις στρατηγικές αυτές, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τις σχετικές προκλήσεις με διαφάνεια, μπορούν να συνεχίσουν να διαδραματίζουν ηγετικό ρόλο στην πράσινη ανάπτυξη και να εξασφαλίσουν την βιωσιμότητά τους.
