Η κλιματική κρίση δεν αποτελεί πλέον μια μακρινή προοπτική αλλά μια καθημερινή πραγματικότητα που επηρεάζει κοινωνίες, οικονομίες και πολιτικές σε ολόκληρο τον κόσμο.
.
Από τις εκτεταμένες ξηρασίες που απειλούν τη διατροφική ασφάλεια εκατομμυρίων ανθρώπων, μέχρι τις σιωπηλές αλλά καθοριστικές προσπάθειες χιλιάδων γυναικών στο Βιετνάμ να περιορίσουν τη ρύπανση από πλαστικά, και τις νέες δυνατότητες που μπορεί να ανοίξει η τεχνητή νοημοσύνη εφόσον καλυφθούν κρίσιμα κενά δεδομένων, οι προκλήσεις είναι πολλές αλλά και οι λύσεις πολυδιάστατες.
Στο τελευταίο ενημερωτικό δελτίο 3 Climate Trends του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ αναδεικνύονται τρεις χαρακτηριστικές όψεις αυτής της μάχης: η κλιμακούμενη απειλή της ξηρασίας, οι «Αόρατοι Πολεμιστές» του Βιετνάμ που αναλαμβάνουν δράση απέναντι στα πλαστικά απορρίμματα, και η ανάγκη να αξιοποιηθεί η τεχνητή νοημοσύνη μέσα από πιο αξιόπιστα και πλήρη δεδομένα.
Η ξηρασία ως παγκόσμια απειλή
Τα τελευταία χρόνια, ο κόσμος έχει βιώσει μερικές από τις πιο καταστροφικές ξηρασίες που έχουν καταγραφεί ποτέ. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η γη που πλήττεται από ξηρές συνθήκες έχει υπερδιπλασιαστεί από το 1900, με την Αφρική να σηκώνει το μεγαλύτερο βάρος: το 2023, 23 εκατομμύρια άνθρωποι βρέθηκαν αντιμέτωποι με σοβαρή πείνα. Ο επικεφαλής του Εθνικού Κέντρου Μετριασμού Ξηρασίας, Dr. Mark Svoboda, τονίζει πως «η ξηρασία δεν είναι πια μια μακρινή απειλή, αλλά εδώ και απαιτεί επείγουσα διεθνή συνεργασία». Οι συνέπειες αγγίζουν τα πάντα – από τις καλλιέργειες μέχρι το παγκόσμιο εμπόριο.
Οι «αόρατοι πολεμιστές» του Βιετνάμ
Στην Ανόι, περίπου 10.000 γυναίκες εργάζονται ανεπίσημα συλλέγοντας πλαστικά για ανακύκλωση, αποτελώντας την αιχμή του δόρατος στην αντιμετώπιση ενός προβλήματος που απασχολεί ολόκληρη τη χώρα. Το Βιετνάμ παράγει 1,8 εκατ. τόνους πλαστικών αποβλήτων τον χρόνο, εκ των οποίων ανακυκλώνεται μόνο το 27%. Ωστόσο, αναδεικνύεται σε παράδειγμα ηγετικού ρόλου στην περιοχή, με πρωτοβουλίες που καταγράφονται στο ντοκιμαντέρ του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ «Invisible Warriors».
Η τεχνητή νοημοσύνη
Η τεχνητή νοημοσύνη και η ρομποτική μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στην προστασία ζωών και υποδομών, αρκεί να έχουν πρόσβαση στα κατάλληλα δεδομένα. Ο Jake Loosararian, συνιδρυτής της Gecko Robotics, υπογραμμίζει ότι τα κενά στα δεδομένα έχουν φρενάρει την καινοτομία στον φυσικό κόσμο. Η αξιοποίηση πιο «έξυπνων» προσεγγίσεων στις υποδομές θα μπορούσε να βελτιώσει την αποδοτικότητα και την ασφάλεια σε κλάδους όπως η βιομηχανία και η εξόρυξη, μειώνοντας παράλληλα τις εκπομπές.