Ο περιορισμός της παραβατικότητας και η ενίσχυση του υγιούς ανταγωνισμού είναι οι δύο βασικές λύσεις στο πρόβλημα του κλάδου, που βιώνει 450 εκατ. ζημιές τα τελευταία 12 χρόνια. Το έλλειμμα αυτό των χρημάτων δυσκολεύει τις εταιρείες πετρελαιοειδών να επενδύσουν σε νέες πράσινες τεχνολογίες.
.
«Για να επτυχουμε τους στόχους μηδενικών ρύπων πρέπει να προχωρήσουμε σε μεγάλες επενδύσεις και σε προϊόντα και τεχνολογίες που προς το παρόν δεν υπάρχει καμία ζήτηση» σημείωσε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιριών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδος, Γιάννης Αληγιζάκης, ο οποίος κατά την εισήγησή του σε σχετική συνένετυξη τύπου αναφέρθηκε εκτενώς στην ανάγκη να προχωρήσουν άμεσα παρεμβάσεις της Πολιτείας προκειμένου να υπάρξει ένα ολιστικό, ψηφιακό Σύστημα Παρακολούθησης που θα «απλώνεται» στο σύνολο της αλυσίδας αξίας, από τις εταιρείες Εμπορίας έως την αντλία και τον καταναλωτή, υπολογίζοντας τις εισροές και εκροές σε πραγματικό χρόνο με σαφή και διαφανή ταυτοποίηση των στοιχείων.
Ο ίδιος ανέφερε «Αν δεν προχωρήσουμε σε μεγάλες επενδύσεις δεν έχουμε μέλλον και αναρωτιέμαι πόσες εταιρείες με αυτές τις δύσκολες συνθήκες θα επιβιώσουν σε αυτή τη μετάβαση, καθώς επενδύουμε σε μια αγορά που συνέχεια χάνουμε χρήματα». Σύμφωνα με τον ίδιο η λύση στο πρόβλημα είναι η πάταξη της παραβατικότητας μέσα από ένα ολοκληρωμένο σύστημα καταμέτρησης εισροών-εκροών που θα λειτουργεί σωστά. Ελλείψει ενός τέτοιου συστήματος, το διαχρονικό πρόβλημα της παραβατικότητας στον κλάδο έχει πάρει πλέον εκρηκτικές διαστάσεις, με τον Πρόεδρο του ΣΕΕΠΕ να φτάνει στο σημείο να αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «φεύγουν οι υγιείς πρατηριούχοι και τα παίρνουν οι παραβατικοί». Χρειάζεται να σημειωθεί ότι αν και διαχρονικά ο ΣΕΕΠΕ εφιστά την προσοχή για την αντιμετώπιση της λαθρεμπορίας καυσίμων και των θεμάτων παραβατικότητας, εντούτοις, πλέον κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, ζητώντας την άμεση παρέμβαση της Πολιτείας χωρίς ημίμετρα και μέσες λύσεις.
Τόσο η ελληνική εμπειρία μέχρι τα σήμερα με τα όποια μέτρα έχουν ληφθεί κατά καιρούς όσο και η διεθνής εμπειρία υπογραμμίζει πως η λύση για τον περιορισμό της παραβατικότητας βρίσκεται σε ένα ολιστικό σύγχρονο Σύστημα Εισροών-Εκροών που θα επιτρέπει τον έλεγχο σε πραγματικό χρόνο με την αξιοποίηση ψηφιακών εργαλείων και υπό την ευθύνη των αρμόδιων κρατικών αρχών (βλ. ΑΑΔΕ).
Ο ΣΕΕΠΕ έχει καταθέσει από την πρώτη στιγμή συγκεκριμένες, ρεαλιστικές προτάσεις σχετικά με το ζωτικής σημασίας ζήτημα και βρίσκεται σε διαρκή συνεργασία με την ΑΑΔΕ και τα συναρμόδια Υπουργεία για την ολιστική αντιμετώπιση της παραβατικότητας.
Οι εκπρόσωποι του ΣΕΕΠΕ δεν παρέλειψαν να αναφερθούν στην πρόσφατη νομοθέτηση ενός πλαισίου από το Υπουργείο Οικονομικών που προβλέπει αυστηροποίηση των ποινών για όσους παρανομούν, χαιρετίζοντας την εν λόγω πρωτοβουλία. Τα νούμερα είναι αποκαλυπτικά καθώς από τα 8.500 πρατήρια που λειτουργούσαν το 2012, σήμερα υπάρχουν λιγότερα από 5.500.
Η μεγάλη απόκλιση που καταγράφουν τα νούμερα στην πορεία της αγοράς μετά από μια δεκαετία επιβεβαιώνουν, όπως σημείωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΣΕΕΠΕ, ότι η πολύ μεγάλη, πλέον, έξαρση της παραβατικότητας μεταφράζεται σε ένα ιδιότυπο ανταγωνισμό που απειλεί ευθέως την βιωσιμότητα του κλάδου. Ενδεικτικό είναι ότι καταγράφεται αυξητική τάση ελλειμματικών παραδόσεων, που έρχεται να επισφραγίσει την προβληματική κατάσταση στην αγορά.
Σύμφωνα με τον κ. Αληγιζάκη, η ενίσχυση ενός υγιούς ανταγωνισμού είναι ο δεύτερος πυλώνας στη λύση του προβλήματος του κλάδου. Πιο συγκεκριμένα, το πλαφόν δημιουργεί σημαντικές στρεβλώσεις στη λειτουργία του υγιούς ανταγωνισμού. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ (Συγκεντρωτικά Στοιχεία και Αριθμοδείκτες του Κλάδου Εμπορίας Πετρελαιοειδών για το έτος 2022), το μικτό περιθώριο κέρδους των εταιριών στην εσωτερική αγορά δεν διασφαλίζει τη βιωσιμότητά τους, καθώς από το 2016 συμπιέζεται σε επίπεδα χαμηλότερα του 5% (4,6% το 2017, 4% το 2018, 4,3% το 2019, 4,5% το 2020, 4,4% το 2021, 3% το 2022).
Η εφαρμογή του πλαφόν, η οποία συμπιέζει περαιτέρω το ήδη χαμηλό μικτό περιθώριο αγνοεί την αύξηση του πληθωρισμού (κατά περίπου 10 μονάδες την τελευταία διετία), την πολύ μεγάλη αύξηση του χρηματοοικονομικού κόστους από τις αυξήσεις επιτοκίων, την αύξηση των μεταφορικών που δόθηκε στα βυτιοφόρα ή που παρουσιάζεται στα πλοία με την αύξηση των ρυμουλκών και των καυσίμων.
Το πλαφόν, κάτω από τις σημερινές συνθήκες, δημιουργεί ένα ασφυκτικό πλαίσιο λειτουργίας για τις νόμιμες επιχειρήσεις, θέτοντας εν αμφιβόλω όχι μόνο τις μελλοντικές επενδύσεις τους, αλλά και την ίδια τη βιωσιμότητά τους. Παράλληλα, τροφοδοτεί τον αθέμιτο ανταγωνισμό με τις παραβατικές επιχειρήσεις, οι οποίες λειτουργούν σχεδόν ανεξέλεγκτες.
Ο ρόλος των νόμιμων εταιριών του κλάδου είναι εξαιρετικά κρίσιμος για την οικονομία, την ενεργειακή ασφάλεια, αλλά και την ενεργειακή μετάβαση της χώρας. Σύμφωνα με Έρευνα που πραγματοποίησε το ΕΜΠ σχετικά με τις ελλειμματικές παραδόσεις στην Αττική, φαίνεται ότι υπάρχει σημαντικά αυξητική τάση σε σχέση με την έρευνα του 2021, αλλά και των προηγούμενων ετών.
