Οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο στην αντιμετώπιση των κινδύνων που απορρέουν από τις συνεχιζόμενες κλιματικές και περιβαλλοντικές κρίσεις.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2019 λιγότερο από το ένα τέταρτο των τραπεζών της ζώνης του ευρώ είχε εξετάσει τον τρόπο με τον οποίο η υπερθέρμανση του πλανήτη και η απώλεια της φυσικής ποικιλομορφίας επηρεάζουν τη διαχείριση των κινδύνων τους, αυτό αποτελεί θετική εξέλιξη. Έκτοτε, οι τράπεζες έχουν εντείνει σημαντικά τις προσπάθειές τους Τώρα διαθέτουν έναν αυξανόμενο αριθμό προηγμένων πρακτικών για τον εντοπισμό, την παρακολούθηση και – το σημαντικότερο – τη διαχείριση των κινδύνων που συνδέονται με το κλίμα και το περιβάλλον.
Η πρόοδος αυτή δεν ήρθε από το πουθενά. Επιτεύχθηκε χάρη στη σκληρή δουλειά πολλών παρακινημένων τραπεζιτών – μεταξύ των οποίων εμπειρογνώμονες σε θέματα κλιματικών κινδύνων, διαχειριστές κινδύνων και εσωτερικοί ελεγκτές – σε όλη την Ευρώπη, σε όλα τα είδη τραπεζών, μεγάλες, μικρές, τοπικές ή παγκόσμιες. Θα ήθελα να εκφράσω την εκτίμησή μου για τις προσπάθειες αυτές. Η πρόοδος που έχει επιτευχθεί αποτελεί επίσης απόδειξη της αποτελεσματικότητας της πολυετούς στρατηγικής της ΕΚΤ για τη διασφάλιση της ανθεκτικότητας των τραπεζών έναντι των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα και τη φύση.
Πράξεις για τους κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα και τη φύση
Η εξέλιξη των ικανοτήτων των τραπεζών στον τομέα της διαχείρισης των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα και το περιβάλλον δείχνει ότι οι τράπεζες έχουν προχωρήσει και έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο.
Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, ότι μια τράπεζα κατατάσσεται στο σκούρο πράσινο εάν εφαρμόζει μια κορυφαία πρακτική, ακόμη και αν η πρακτική αυτή αφορά μόνο ένα υποσύνολο των εκθέσεών της. Το ίδιο ισχύει και για το ανοιχτό πράσινο: η κατάταξη αυτή υποδηλώνει ότι μια τράπεζα εφαρμόζει αναδυόμενες πρακτικές, ακόμη και αν αυτές αφορούν μόνο ένα υποσύνολο των εκθέσεών της. Με άλλα λόγια, τα διαγράμματα δεν αναφέρουν το ποσοστό των στοιχείων ενεργητικού που καλύπτονται από κορυφαίες ή αναδυόμενες πρακτικές.
Το 2022, το 25% των τραπεζών δεν είχε εφαρμόσει πρακτικές, το 54% είχε εφαρμόσει βασικές πρακτικές για τουλάχιστον ορισμένες εκθέσεις, το 18% είχε εφαρμόσει αναδυόμενες πρακτικές για τουλάχιστον ορισμένες εκθέσεις και το 3% είχε εφαρμόσει κορυφαίες πρακτικές για τουλάχιστον ορισμένες εκθέσεις.
Μέχρι το τέλος του 2024, το 5% των τραπεζών δεν είχε εφαρμόσει πρακτικές, το 17% είχε εφαρμόσει βασικές πρακτικές για τουλάχιστον ορισμένες εκθέσεις, το 22% είχε εφαρμόσει αναδυόμενες πρακτικές για τουλάχιστον ορισμένες εκθέσεις και το 56% είχε εφαρμόσει κορυφαίες πρακτικές για τουλάχιστον ορισμένες εκθέσεις.
Ωστόσο, είναι επίσης δίκαιο να πούμε ότι η πορεία δεν ήταν πάντα εύκολη. Το 2022, σχεδόν το 80% των τραπεζών είχε εφαρμόσει είτε μόνο βασικές πρακτικές διαχείρισης κλιματικών και περιβαλλοντικών κινδύνων είτε καμία πρακτική. Με βάση τα μέτρια επίπεδα ετοιμότητάς τους εκείνη την εποχή, μετά τη θεματική επανεξέταση του 2022 σχετικά με τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους και τη δοκιμή αντοχής σε κλιματικούς κινδύνους, ενθαρρύναμε τις τράπεζες να επιταχύνουν τις προόδους τους και θέσαμε σαφείς ενδιάμεσες προθεσμίες για το 2023 και τελικές προθεσμίες για το τέλος του 2024.
Θα ήθελα να είμαι σαφής: θετικό είναι το γεγονός ότι ο αριθμός των τραπεζών που δεν διαθέτουν βασικά στοιχεία έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.
Παρότι διαπιστώνουμε ότι οι πρακτικές των τραπεζών έχουν καταστεί πιο ισχυρές με την πάροδο του χρόνου, αυτές θα πρέπει να χρησιμεύσουν ως βάση για την αυτόνομη πρόοδο του τραπεζικού τομέα, ώστε να εφαρμοστούν αυτές οι ορθές πρακτικές σε πιο ολοκληρωμένο βαθμό. Για παράδειγμα, διαπιστώνουμε συχνά ότι οι ορθές πρακτικές των τραπεζών εφαρμόζονται μόνο σε ένα υποσύνολο και όχι σε όλες τις σχετικές εκθέσεις, κατηγορίες κινδύνου και γεωγραφικές περιοχές. Στο πλαίσιο της αποτίμησης των εξασφαλίσεων, για παράδειγμα, διαπιστώνουμε ότι οι τράπεζες ενδέχεται να εφαρμόζουν αυτές τις πρακτικές μόνο στους κινδύνους μετάβασης και όχι στους φυσικούς κινδύνους. Επιπλέον, οι τράπεζες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην κάλυψη όλων των σημαντικών χαρτοφυλακίων τους. Για παράδειγμα, τα ενυπόθηκα δάνεια – που αποτελούν σημαντικό μέρος των δραστηριοτήτων των ευρωπαϊκών τραπεζών – δεν λαμβάνονται πάντα πλήρως υπόψη στη στρατηγική των τραπεζών για τη διαχείριση των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα και τη φύση. Επιπλέον, οι τράπεζες είναι πιο προχωρημένες στην κάλυψη των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα και τη φύση στον πιστωτικό κίνδυνο, αλλά λιγότερο σε άλλες κατηγορίες κινδύνου, όπως ο λειτουργικός κίνδυνος ή ο κίνδυνος αγοράς. Επιπλέον, οι τράπεζες αντιμετωπίζουν επίσης δυσκολίες στην ποσοτικοποίηση συγκεκριμένων κινδύνων σε ορισμένους τομείς.
Για τον λόγο αυτό, οι εποπτικές μας ομάδες θα συνεχίσουν να παρακολουθούν την πρόοδο και να προτρέπουν τις τράπεζες να διασφαλίσουν την εφαρμογή των ορθών πρακτικών τους σε όλα τα σημαντικά χαρτοφυλάκια, γεωγραφικές περιοχές και κατηγορίες κινδύνων, καλύπτοντας τόσο τους φυσικούς κινδύνους που συνδέονται με το κλίμα και τη φύση όσο και τους κινδύνους μετάβασης.
Πηγή: Blog ECB
